Chủ tịch Quốc hội: Vừa phải đảm bảo nguồn cung xăng dầu, vừa phải bình ổn giá

Trước diễn biến phức tạp của giá xăng dầu trong nước và quốc tế liên tục tăng cao, ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động sản xuất kinh doanh và đời sống người dân, ngày 6/7, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã quyết định tổ chức phiên họp bất thường để xem xét quyết định điều chỉnh mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn.

Tại phiên họp, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã nghe Bộ trưởng Bộ Tài chính trình bày Tờ trình của Chính phủ và Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách của Quốc hội trình bày Báo cáo thẩm tra về dự án Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn.

Theo đó, Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội điều chỉnh mức thuế bảo vệ môi trường đối với nhóm xăng, dầu, mỡ nhờn xuống mức sàn trong khung thuế đến hết ngày 31/12/2022 như sau: Xăng, giảm từ 2.000 đồng/lít xuống mức sàn 1.000 đồng/lít; Nhiên liệu bay, giảm từ 1.500 đồng/lít xuống mức sàn 1.000 đồng/lít; Dầu diesel, giảm từ 1.000 đồng/lít xuống mức sàn 500 đồng/lít; Dầu mazut, dầu nhờn, giảm từ 1.000 đồng/lít xuống mức sàn 300 đồng/lít; Mỡ nhờn, giảm từ 1.000 đồng/kg xuống mức sàn 300 đồng/kg; Dầu hỏa, giữ mức 300 đồng/lít vì đây là mức sàn trong khung mức thuế.

Kết luận phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nêu rõ, qua thảo luận, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đánh giá cao Chính phủ, Bộ Tài chính đã rất có trách nhiệm trong việc bám sát diễn biến thực tế của tình hình thực hiện, các chủ trương chung theo các kết luận của Trung ương, nghị quyết của Quốc hội để có Tờ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Bộ Tài chính, Bộ trưởng Bộ Tài chính cũng nhận được sự đánh giá cao từ dư luận xã hội khi sớm vào cuộc mạnh để thực hiện các cam kết trong các phiên chất vấn, trả lời chất vấn. Ủy ban Thường vụ Quốc hội tán thành với nội dung Tờ trình của Chính phủ liên quan đến thực hiện đúng thẩm quyền của Ủy ban Thường vụ Quốc hội trong điều chỉnh giảm thuế bảo vệ môi trường đối với các mặt hàng xăng, dầu.

Về mặt nội dung nghị quyết, Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, căn cứ vào Tờ trình của Chính phủ và thẩm quyền của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội biểu quyết ban hành Nghị quyết về mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu như đề nghị của Chính phủ. Đồng thời, thống nhất thời hạn áp dụng Nghị quyết là ngày 11/7/2022 đến hết ngày 31/12/2022. Từ 1/1/2023 sẽ áp dụng thuế bảo vệ môi trường theo tinh thần Nghị quyết 579/2018/UBTVQH14, nếu không có trường hợp gì đặc biệt. Khi Nghị quyết này được ban hành sẽ thay thế cho Nghị quyết 13/2021/UBTVQH15 và Nghị quyết 18/2022/UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ xem xét để nghiên cứu để sửa đổi, bổ sung Nghị định liên quan đến thuế nhập khẩu ưu đãi tối huệ quốc MFN; đồng thời, khẩn trương xem xét, nghiên cứu đối với những vấn đề liên quan đến thuế giá trị gia tăng và thuế tiêu thụ đặc biệt đối với mặt hàng xăng, dầu. Trong trường hợp giá cả xăng, dầu thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp, tăng cao hoặc vẫn neo ở mức cao, tác động đến chỉ số lạm phát, kinh tế vĩ mô, sinh kế đời sống người dân và tăng trưởng nền kinh tế thì Chính phủ sớm nghiên cứu để trình Quốc hội xem xét, quyết định.

Ngoài việc cắt giảm thuế, đề nghị Chính phủ nghiên cứu để có thể có những chính sách hỗ trợ đối với một số đối tượng bị tác động trực tiếp trong trường hợp giá xăng, dầu tiếp tục tăng cao hoặc neo ở mức cao các ngư dân đánh bắt thủy sản, nhất là đánh bắt xa bờ, giao thông vận tải, người nghèo, người thu nhập thấp. Lưu ý Chính phủ cần chủ động có những kịch bản nghiên cứu để ứng phó cho phù hợp, Chủ tịch Quốc hội đề nghị tiếp tục rà soát lại các yếu tố cấu thành cơ cấu giá xăng, dầu theo các nghị quyết của Quốc hội và nghị quyết về chất vấn, trả lời chất vấn.

Tại phiên họp, với 100% thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội tham gia biểu quyết tán thành, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn.

Việc Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét quyết định điều chỉnh mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn nhận được sự đồng thuận, hưởng ứng của dư luận xã hội và người dân bởi đây là điều mà người dân đang hết sức mong đợi khi giá xăng dầu liên tục tăng. Từ đầu năm 2022 đến nay, giá xăng dầu bán lẻ trong nước đã điều chỉnh 17 lần. Tính đến ngày 06/7, giá xăng trong nước đang ở mức: xăng E5 RON 92 không quá 30.891 đồng/lít; xăng RON 95 không quá 32.763 đồng/lít; dầu diesel không quá 29.615 đồng/lít; dầu hỏa không quá 28.353 đồng/lít và dầu mazut không quá 19.722 đồng/kg.

Giá bán lẻ xăng dầu tăng cao gây tác động tiêu cực đến nền kinh tế do chi phí nguyên vật liệu, chi phí vận tải tăng. Bên cạnh đó, việc giá xăng dầu tăng cũng có tác động lớn đến các doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp vận tải, lĩnh vực sản xuất sử dụng xăng dầu làm nguyên vật liệu đầu vào do xăng dầu chiếm tỷ trọng cao và động mạnh vào giá thành sản xuất, từ đó tác động làm tăng giá cả hàng hóa, chỉ số giá tiêu dùng sẽ tăng và tạo áp lực lạm phát, ảnh hưởng đến thu nhập, chi tiêu của người dân, tác động xấu đến tăng trưởng kinh tế.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ khẳng định, xăng, dầu là một loại vật tư chiến lược, đồng thời là mặt hàng tiêu dùng thiết yếu không chỉ đối với tiêu dùng mà đối với cả sản xuất. Do đó, nguyên tắc quản lý giá xăng, dầu theo quy định trong Luật Giá, quản lý theo nguyên tắc thị trường nhưng có sự điều tiết của Nhà nước và xăng, dầu nằm trong danh mục các mặt hàng nhà nước bình ổn giá.

Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, lần này lạm phát không còn là cục bộ mà do tác động kép của đại dịch COVID-19, căng thẳng địa chính trị xung đột trên thế giới, đứt gãy các chuỗi cung ứng, giá nhiên liệu, lương thực, về vật tư, nguyên liệu đều tăng. Các nước châu Âu, Mỹ đều lạm phát rất cao. Trong khi đó, nước ta đang trong chiến lược phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội, vừa kiềm chế lạm phát góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, vừa hỗ trợ tăng trưởng, trực tiếp giảm chi phí cho doanh nghiệp, giảm chi phí cho người dân. Vì vậy việc xem xét giảm thuế bảo vệ môi trường đối với giá xăng dầu sẽ có 2 tác động, tác động trực tiếp từ việc giảm giá xăng dầu, giảm tiêu hao chi phí gián tiếp.

Liên quan đến các loại thuế khác và điều hành về giá xăng dầu, Chủ tịch Quốc hội cho biết do tính chất quan trọng của xăng dầu nên vừa phải đảm bảo nguồn cung nguồn cung xăng dầu - đây là yếu tố then chốt, quyết định và vừa vừa phải bình ổn giá. Trong trường hợp tiếp tục có biến động về giá xăng dầu, có 3 cách để xem xét trong điều hành. Một là tiếp tục xem xét để cắt giảm một số loại thuế và Chính phủ có đề xuất liên quan thuế VAT thuộc thẩm quyền của Quốc hội. Hai là thuế nhập khẩu thuộc thẩm quyền của Chính phủ.