Gia Lai: Doanh nghiệp “tắc trách”, hoa màu người dân thiệt hại nặng nề

Mưa lớn ảnh hưởng nghiêm trọng đến rẫy cà phê của người dân.

Báo Công lý nhận được đơn kiến nghị của ông Nguyễn Văn Đài (SN 1966, trú tại thị trấn Đăk Đoa-Đăk Đoa), về việc gia đình ông có một mảnh rẫy số: 14-16; Tờ bản đồ số: 90, tại làng Dur, xã Glar, huyện Đak Đoa), đã canh tác, sử dụng ổn định từ năm 1998 đến nay nhưng gần đây bị thiệt hại do mưa lớn.

Theo đơn thư, thửa đất gia đình ông đang sử dụng giáp liền kề với một thửa đất hàng trăm ha, do Công ty Cổ phần nông nghiệp công nghệ cao Hưng Sơn (Gọi tắt: Công ty Hưng Sơn, địa chỉ: 19 Tăng Bạt Hổ, phường Yên Đỗ-TP. Pleiku) làm dự án. Vậy nhưng, đơn vị này đã không làm hệ thống thoát nước đảm bảo, nên sau những trận mưa lớn, toàn bộ nước theo chiều dốc chảy ào ào vào rẫy nhà ông Đài, gây hậu quả nghiêm trọng.

Từ đó, chỉ trong vòng 02 tháng (6-7/2020), gia đình ông và nhiều hộ dân khác xung quanh khu vực dự án của Công ty Hưng Sơn đã 02 lần liên tiếp chịu ảnh hưởng nặng nề từ những trận mưa lớn khi lượng nước từ trên cao đổ xuống. Cụ thể, lần một vào ngày 13/6/2020 trên khu vực này xảy ra lượng mưa lớn, toàn bộ lượng nước mưa từ trên cao đổ xuống chảy thẳng vào rẫy, gây thiệt hại cho gia đình ông Đài 1.100 cây cà phê kinh doanh và phá vỡ toàn bộ bồn cà phê. Cùng với đó, rửa trôi hoàn toàn lớp đất mặt, rễ cây cà phê bị phơi trên mặt đất; san lấp 1.400m2 diện tích ao chứa nước dùng tưới cà phê.

Sau sự việc này, Công ty Hưng Sơn đã ngồi lại với dân để bàn bạc các cách khắc phục và bồi thường. Theo đó, gia đình hộ dân này đã chủ động đào lại bồn cà phê, bón lại phân mới để phục hồi vườn cây. Phía công ty, đã múc lại ao chứa và bồi thường cho gia đình ông gần 14,5 triệu đồng. Công ty Hưng Sơn cũng đã làm lại mương dẫn nước để tránh nước từ trên cao (dự án của công ty), đổ dồn dập về rẫy của dân. Vậy nhưng, theo ông Đài thì việc làm này chưa triệt để.

Vì vậy, vào ngày 14/7/2020 và chiều ngày 18/7/2020, tại khu vực này liên tiếp xảy ra 02 trận mưa lớn. Cũng như lần trước, lượng nước mưa từ thửa đất của Công ty Hưng Sơn quản lý lại tiếp tục theo chiều dốc chảy thẳng vào rẫy gia đình ông gây thiệt hại rất nặng nề.

Trong đơn thư ông Đài cho biết: “Về cây trồng, bị thiệt hại khoảng 1,7 ha diện tích cây cà phê bị sạt lở bồn sói mòn, rửa trôi đất dẫn đến phơi rễ. Trong đó, có khoảng 1.000 cây cà phê bị ảnh hưởng quá nặng nề, không còn khả năng khôi phục. Ao chứa nước, tiếp tục bị san lấp 1.400m2. 250 bao phân gà của Công ty Hưng Sơn đang bón trên lô 01, 02, 06, bị trôi thẳng xuống rẫy nhà ông, gây ô nhiễm đến môi trường sống”. Đến nay, Công ty này đã cho máy múc vào múc lại rãnh thoát nước, nhưng đây cũng chỉ là giải pháp tạm thời.

Tại biên bản kiểm tra thực tế, vào ngày 15/7 giữa đại diện UBND xã GLar và người dân bị thiệt hại cũng đã xác định phần diện tích thiệt hại đúng với phản ánh của ông Đài đã nói ở trên. Ngoài ra, còn rất nhiều hộ dân khác cũng bị ảnh hưởng và được lập biên bản trong đợt này.

Theo một cán bộ của Công ty Hưng Sơn, diện tích khu vực đồi này, Công ty Hưng Sơn sử dụng khoảng 200ha (vốn thực hiện dự án lên đến hàng chục tỉ đồng) và Công ty TNHH MTV Cao su Mang Yang sử dụng khoảng 150ha. Nguồn gốc, đất trước đây được Công ty TNHH MTV Cao su Mang Yang trồng cây cao su. Trong thời gian qua, cây cao su đã được chặt hạ, xới đất để trồng các cây trồng khác nhưng chưa thực hiện được nên vẫn để đất trống. Từ đó, dẫn đến việc nước từ trên cao chảy xuống ồ ạt mà không có vật che chắn nên gây ra sói mòn…

Liên quan đến sự việc này, vào ngày 24/7, lãnh đạo Phòng NN&PTNT huyện Đăk Đoa cùng với các công ty có liên quan và hộ dân bị ảnh hưởng đã có buổi làm việc. Tại đây, theo ông Đài thì Công ty TNHH MTV Cao su Mang Yang đã đứng ra nhận trách nhiệm về sự vụ. “Gia đình tôi bị thiệt hại quá nặng nề, lần trước thì Công ty Hưng Sơn đứng ra nhận trách nhiệm và bồi thường cho gia đình tôi. Vậy nhưng, tại buổi làm việc này thì Công ty TNHH MTV Cao su Mang Yang lại đứng ra nhận trách nhiệm. Công ty nào chịu trách nhiệm bồi thường cũng được, tôi chỉ mong họ đến kiểm tra, kiểm kê đầy đủ, đánh giá đúng thiệt hại của gia đình để bồi thường một cách thỏa đáng”, ông Đài bày tỏ.

Hiện nay, gia đình ông Đài, chỉ có phần diện tích cà phê nêu trên là nguồn tài sản mang lại thu nhập chính cho cả gia đình. Với thiệt hại này, ít nhất trong 02 năm tới thu nhập của gia đình ông bị giảm sút trầm trọng dẫn đến khó khăn trong cuộc sống. Đề nghị các cơ quan có thẩm quyền cũng như các đơn vị có liên quan cần khẩn trương vào cuộc một cách quyết liệt để bồi thường, hỗ trợ thiệt hại cho người dân. Ngoài ra, cũng cần có hướng xử lý tình trạng này một cách triệt để, đừng để dân phải sống trong cảnh lo âu, thấp thỏm mỗi khi mưa đến.

Lượng nước lớn đổ xuống, san phẳng các hố của cây cà phê dùng để bón phân và tưới nước. Gia Lai đang bước vào mùa mưa, trước việc mưa lớn, nước từ trên cao đổ xuống gây thiệt hại hoa màu của người dân, ngày 25/7, đại diện Công ty Hưng Sơn là ông Võ Ngọc Vị đã gặp gia đình ông Đài, ký hợp đồng sang nhượng 2 hàng cây cà phê (6m x 126m), để phía công ty đào mương thoát nước và làm đường đi xuống. Ngoài ra, hai bên còn chuyển nhượng cho nhau 0,1ha đất gần vị trí cuối mương để để công ty đào hồ chứa nước. Công ty Hưng Sơn được sử dụng các diện tích nêu trên đến hết năm 2049.