Tầm quan trọng của chiến lược xét nghiệm Covid-19 diện rộng

Thu Trang | 10/09/2021 18:25

BVCL - Ngay từ đầu đại dịch, việc tăng cường năng lực xét nghiệm để sàng lọc nhanh, chính xác; qua đó chặn đứng nguồn lây nhiễm và phân loại, theo dõi sức khỏe từng nhóm đối tượng khác nhau đã được chúng ta xác định là nhiệm vụ quan trọng. WHO cũng nhiều lần nhấn mạnh tầm quan trọng của chiến lược xét nghiệm vì "chúng ta sẽ không thể đánh bại virus nếu không biết nó ở đâu".

Nhiều nước trên thế giới đặt cược vào xét nghiệm diện rộng

Đại dịch có thời điểm tưởng chừng như đã được kiểm soát khi các điểm xét nghiệm diện rộng ở một số nước đồng loạt đóng cửa, thế nhưng khi biến thể Delta xuất hiện đã khiến mọi thứ trở nên khó khăn khăn hơn. Nó trở thành biến thể có sức lây lan kinh khủng nhất và cũng khiến bệnh nhân có diễn tiến trở nặng nhiều. Điều đó đã khiến số ca nhiễm tăng đột biến, những trung tâm xét nghiệm cũng nhanh chóng trở nên quá tải.

Tại buổi làm việc trực tuyến với Việt Nam mới đây vào chiều ngày 9/9, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Y tế Quốc gia Trung Quốc Mã Hiểu Vỹ cùng với các chuyên gia phía Trung Quốc đã chia sẻ những bài học kinh nghiệm về mô hình triển khai xét nghiệm trên diện rộng và bảo đảm chất lượng xét nghiệm. Cũng như Việt Nam, Trung Quốc chủ động giám sát các khu vực có nhiều nguy cơ, như các cơ sở y tế, khu vực xuất nhập cảnh và thường xuyên lấy mẫu xét nghiệm cho người làm việc tại các khu vực này.

anh-1(1).jpg
Chính quyền Vũ Hán triển khai xét nghiệm Covid-19 cho toàn bộ hơn 11 triệu cư dân hồi đầu tháng 8

Đầu tháng 8, tại thành phố Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc, nơi từng một thời là tâm dịch đã tức tốc xét nghiệm toàn bộ 11 triệu dân sau khi ghi nhận 7 ca nhiễm trong cộng đồng. Trước đó, giới chức Trung Quốc cũng đã nhanh chóng xét nghiệm toàn bộ cư dân ở những khu vực phát hiện ca nhiễm, hạn chế giao thông vận tải nội địa vì đợt bùng phát nghiêm trọng từ sân bay Lộc Khẩu ở thành phố Nam Kinh, tỉnh Giang Tô.

Nhiều chuyên gia đánh giá, nỗ lực xét nghiệm diện rộng kết hợp với truy vết, cách ly nghiêm ngặt ca nhiễm và phong tỏa diện hẹp đã giúp Trung Quốc kiềm chế dịch bệnh hiệu quả. Để xét nghiệm một cách nhanh chóng, nhiều địa phương ở Trung Quốc áp dụng phương pháp lấy mẫu gộp từ 10 người trở xuống. Nếu kết quả dương tính, toàn bộ những người trong nhóm đó sẽ được xét nghiệm riêng.

Đức là một trong số ít quốc gia phương Tây vẫn đặt cược lớn vào chiến lược xét nghiệm diện rộng đi kèm tiêm chủng để ứng phó đại dịch. Đức xét nghiệm diện rộng để bóc tách những ca nhiễm tiềm tàng trong cộng đồng, trước khi họ có thể đưa virus đến nhiều điểm tập trung đông người như buổi hòa nhạc hay nhà hàng.

Tính đến đầu tháng 6, Đức đã thiết lập 15.000 trung tâm xét nghiệm tạm thời, riêng tại thủ đô Berlin con số này là hơn 1.300 cơ sở. Để đảm bảo triển khai việc xét nghiệm diện rộng tốt nhất, các trường học và nhà trẻ của Đức cũng được cung cấp đủ kit xét nghiệm nhanh để xét nghiệm cho trẻ em ít nhất hai lần mỗi tuần.

Sớm rút ra bài học từ các nước, Hàn Quốc cũng là quốc gia quyết liệt trong xét nghiệm để tiến tới kiểm soát dịch bệnh. Hàn Quốc phê duyệt kit xét nghiệm đầu tiên vào đầu tháng 2/2020, khi mới chỉ ghi nhận 16 ca nhiễm. Chính phủ Hàn Quốc đã phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương và khu vực tư nhân để thiết lập các điểm khám sàng lọc và tiêu chuẩn hóa quy trình xét nghiệm.

anh-2.jpg
Hàn Quốc tăng cường xét nghiệm để đối phó với làn sóng Covid-19 đang tăng cao

Ngoài khu vực xét nghiệm bên trong và xung quanh các bệnh viện, các trạm xét nghiệm lưu động được thiết kế như phòng áp lực âm để giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm chéo cũng được triển khai rộng rãi, người dân chỉ cần đi bộ đến và xét nghiệm bất kỳ lúc nào.

Hà Lan cũng nỗ lực khuyến khích người dân xét nghiệm trước khi tham gia các hoạt động nhóm có nhiều người. Từ tháng 8, Chính phủ nước này đã định kì gửi 2 bộ kit xét nghiệm miễn phí đến từng hộ gia đình. Nhiều chuyên gia đánh giá đây là một trong những sáng kiến của Chính phủ Hà Lan nhằm thực hiện xét nghiệm diện rộng và thường xuyên.

Hà Lan cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc người dân tự thực hiện xét nghiệm bất kỳ khi nào họ có ý định gặp nhiều người, hoặc đi làm hay đến trường học để đảm bảo sẽ không trở thành nguồn lây nhiễm cho cộng đồng. Bên cạnh đó, Chính phủ Hà Lan cũng khuyến cáo chỉ những người không có triệu chứng mới dùng các kit xét nghiệm nhanh, với những người có triệu chứng được khuyến cáo ngay lập tức đến các cơ sở y tế để kiểm tra sức khỏe.

Chiến lược xét nghiệm Covid-19 diện rộng tại Việt Nam

Tại Việt Nam với tình hình dịch bệnh lan rộng hiện nay, xét nghiệm trên diện rộng cho toàn dân để phát hiện kịp thời mầm bệnh trong cộng đồng... là giải pháp căn cơ để kiểm soát lây nhiễm Covid-19 ở cộng đồng. Chiến lược xét nghiệm trên diện rộng cho toàn dân ở các địa phương có dịch sẽ giúp phát hiện kịp thời mầm bệnh trong cộng đồng, phát hiện F0, cách ly F0, từ đó cắt đứt hoàn toàn chuỗi lây nhiễm sau những ngày giãn cách.

Tinh thần chỉ đạo chung của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trong các cuộc họp chỉ đạo phòng, chống dịch Covid-19 là thần tốc xét nghiệm, truy vết trên diện rộng để chủ động nắm được tình hình và từ đó có biện pháp cách ly, ngăn chặn lây lan kịp thời, hiệu quả. Ngay từ đầu, chúng ta đã xác định chống dịch như chống giặc và "chúng ta sẽ không thể đánh bại virus nếu không biết nó ở đâu", vì thế xét nghiệm diện rộng là giải pháp cần thiết để sớm bóc tách F0 ra khỏi cộng đồng.

anh-3.jpg
Thần tốc xét nghiệm diện rộng toàn TP.HCM. Nhân viên y tế đến từng hẻm, từng nhà để xét nghiệm phát hiện Covid-19

Tại TPHCM chiến dịch xét nghiệm Covid-19 toàn thành phố đã hoàn thành đợt thứ nhất và đang bước vào đợt thứ hai. Mới đây ngày 5/9, UBND TPHCM ban hành văn bản đề nghị các địa phương, đơn vị tập trung triển khai công tác xét nghiệm phát hiện triệt để các ca nhiễm SARS-CoV- 2 trong cộng đồng.

Theo đó, Thành phố yêu cầu đến ngày 15/9, người dân ở vùng đỏ, vùng cam phải được xét nghiệm ít nhất 3 lần và người dân ở các vùng còn lại xét nghiệm ít nhất 1 lần hoặc mỗi hộ gia đình được xét nghiệm ít nhất 2 lần. Bên cạnh đó, Thành phố khuyến khích người dân tự lấy mẫu xét nghiệm nhanh kháng nguyên.

Mục tiêu của chiến dịch xét nghiệm nhằm thu gọn vùng nguy cơ cao và rất cao, mở rộng vùng an toàn, phấn đấu kiểm soát dịch bệnh trước 15/9. Từ thực tế xét nghiệm, thành phố sẽ có những chiến lược phù hợp để từng bước mở cửa trở lại các hoạt động kinh tế, xã hội.

Tương tự ở các tỉnh phía nam như Bình Dương, Đồng Nai, Long An, Trà Vinh, Cần Thơ… là các điểm nóng của dịch chỉ sau TP. HCM cũng đang rất quyết liệt trong việc triển khai chiến dịch xét nghiệm Covid-19 diện rộng để nhanh chóng bóc tách F0 ra khỏi cộng đồng, thu hẹp vùng đỏ mở rộng vùng xanh.

Tại TP Hà Nội cũng đang đặt mục tiêu đến ngày 15/9 thần tốc xét nghiệm diện rộng toàn thành phố, xét nghiệm cho 100% người dân trên địa bàn nhằm phát hiện sớm các trường hợp lây nhiễm; kịp thời cách ly, khoanh vùng, dập dịch.

Một số địa phương khác như Thanh Hóa, Nghệ An, Đà Nẵng, Bà Rịa – Vũng Tàu,…. Cũng tiến hành xét nghiệm diện rộng để bóc tách F0, chặn đứng nguồn lây nhiễm.

Các chuyên gia cho rằng, xét nghiệm diện rộng nên được thực hiện khi biện pháp truy vết không thể giúp kiểm soát dịch hiệu quả, và các địa phương muốn loại bỏ nguy cơ của một đợt bùng phát lớn. Hay kể cả ở những nước vẫn đang chiến đấu chống đại dịch, việc xét nghiệm diện rộng là một giải pháp tiềm năng để xác định hầu hết những người nhiễm bệnh, trong một thời gian tương đối ngắn.

anh-4.jpg
Việt Nam thực hiện gộp mẫu để xét nghiệm virus SARS-CoV-2 giúp giảm bớt chi phí xét nghiệm, mà vẫn đạt hiệu quả

Chi phí xét nghiệm diện rộng là không nhỏ, nhưng lợi ích từ việc ngăn ngừa những ca nhiễm trong tương lai là vô cùng lớn đối với hệ thống y tế. Hiện nay, Việt Nam cũng đã áp dụng phương pháp lấy mẫu gộp của một nhóm người hay một hộ cư dân, nếu kết quả dương tính, toàn bộ những người trong nhóm sau đó sẽ được xét nghiệm riêng. Phương pháp này sẽ giúp giảm bớt phần nào chi phí xét nghiệm, mà vẫn đạt hiệu quả xét nghiệm diện rộng một cách nhanh chóng.

Ngoài ra, việc xét nghiệm diện rộng khi một thành phố, một đất nước đang trong thời gian phong tỏa được cho là sẽ giúp kế hoạch mở cửa được thực thi sớm hơn, cũng có nghĩa giảm thiểu những thiệt hại về kinh tế.

WHO cũng từng khuyến cáo những người đã tiêm vaccine ngừa Covid-19 vẫn có thể mắc bệnh và lây truyền virus cho người khác, lúc này, chiến dịch xét nghiệm diện rộng sẽ nhanh chóng bóc tách bất kỳ trường hợp nhiễm nào, để những khu vực không Covid-19 có thể mở cửa trở lại.

Cùng với quy tắc 5K, chiến lược vaccine, xét nghiệm diện rộng chính là giải pháp căn cơ để kiểm soát lây nhiễm Covid-19 ở cộng đồng, vì chỉ khi nắm bắt được bức tranh toàn cảnh dịch bệnh và mầm mống lây lan trong cộng đồng thì các biện pháp chống dịch mới phát huy được hiệu quả tốt nhất để từ đó sớm đưa cuộc sống người dân trở lại "trạng thái bình thường mới".

(Bài tuyên truyền thực hiện Nghị quyết số 84/NQ-CP ngày 29/5/2020 của Chính phủ)

(0) Bình luận
Nổi bật
Đừng bỏ lỡ
Tầm quan trọng của chiến lược xét nghiệm Covid-19 diện rộng
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO