Tòa án nhân dân hai cấp tỉnh Tuyên Quang: 80 năm rèn bản lĩnh, phụng sự công lý

Nâng cao chất lượng xét xử, đẩy mạnh phong trào thi đua

Trong kháng chiến, Tuyên Quang giữ vị trí đặc biệt quan trọng và là một trong những tỉnh đầu tiên thành lập Tòa án nhân dân (TAND). Ngày 22/5/1950, theo Sắc lệnh 85/SL, TAND tỉnh Tuyên Quang và các TAND huyện trực thuộc chính thức ra đời, thuộc khu tự trị Việt Bắc, đánh dấu sự hiện diện chính thức của Tòa án trên quê hương cách mạng. Thời kỳ này, Tòa án vừa làm nhiệm vụ xét xử, vừa tham gia trấn áp phản cách mạng, bảo vệ An toàn khu, giữ vững an toàn cho Chủ tịch Hồ Chí Minh, Trung ương Đảng và Chính phủ. Dù thiếu thốn cơ sở vật chất và kinh nghiệm, đội ngũ cán bộ vẫn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, đặt nền móng cho chặng đường phát triển sau này.

Năm 1975, khi Quốc hội quyết định hợp nhất Hà Giang và Tuyên Quang thành tỉnh Hà Tuyên, bộ máy Tòa án được điều chỉnh để bảo đảm hoạt động xét xử hiệu quả. Đến tháng 8/1991, khi tách trở lại thành hai tỉnh, TAND tỉnh Tuyên Quang tiếp tục khẳng định bản lĩnh chính trị và sự trung thành tuyệt đối với Đảng và Nhân dân.

Trong suốt quá trình xây dựng và phát triển, TAND hai cấp tỉnh Tuyên Quang luôn xác định xét xử là nhiệm vụ trọng tâm, gắn với nhiệm vụ chính trị của địa phương. Nhiều vụ án lớn, phức tạp, liên quan đến an ninh quốc gia, trật tự xã hội, các dự án kinh tế - xã hội trọng điểm đã được xét xử công khai, nghiêm minh, tạo hiệu ứng tích cực, củng cố niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước và Nhân dân.

Cụ thể, đối với các lĩnh vực dân sự, hôn nhân gia đình, kinh doanh thương mại, hành chính…, Tòa án luôn bảo đảm công tâm, khách quan, góp phần hóa giải mâu thuẫn, giữ gìn đoàn kết trong cộng đồng, hạn chế khiếu kiện kéo dài. Với một tỉnh miền núi có tỷ lệ đồng bào dân tộc thiểu số cao như Tuyên Quang, việc xét xử thấu tình đạt lý, gắn với văn hóa, phong tục địa phương càng khẳng định trí tuệ, bản lĩnh và tâm huyết của đội ngũ Thẩm phán.

Công tác thi hành án hình sự được thực hiện nghiêm túc, với hàng chục nghìn quyết định đã được ban hành; hàng nghìn phạm nhân được xét giảm thời hạn chấp hành án, hàng trăm trường hợp được tha tù trước thời hạn có điều kiện, thể hiện sự nghiêm minh nhưng nhân văn của pháp luật. Đây là minh chứng rõ nét cho tinh thần “nghiêm trị nhưng khoan hồng”, vừa giữ vững kỷ cương, vừa tạo cơ hội tái hòa nhập cộng đồng cho người lầm lỗi, giúp họ trở thành công dân có ích.

Cùng với việc không ngừng nâng cao chất lượng xét xử, TAND hai cấp tỉnh Tuyên Quang còn tích cực hưởng ứng các phong trào thi đua yêu nước, gắn với chương trình xây dựng nông thôn mới, cải cách hành chính và cải cách tư pháp. Đồng thời, đơn vị chú trọng xây dựng đời sống văn hóa tinh thần phong phú qua các hoạt động văn nghệ, thể dục thể thao; thường xuyên tham gia các giải đấu, hội thao do ngành và địa phương phát động, đạt nhiều thành tích đáng ghi nhận.

Song song đó, Tòa án quan tâm chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho cán bộ, công chức, viên chức; xây dựng Công đoàn, Chi đoàn vững mạnh, trở thành điểm tựa tinh thần, nơi gắn kết tập thể. Các đoàn thể phát huy tinh thần xung kích, sáng tạo, tổ chức nhiều hoạt động tình nguyện, thiện nguyện thiết thực như: quyên góp ủng hộ đồng bào bị thiên tai, lũ lụt; thăm hỏi, tặng quà gia đình chính sách, người có công, hộ nghèo; trao học bổng, tặng sách vở, đồ dùng học tập cho học sinh vùng sâu, vùng xa; tham gia hiến máu nhân đạo, ủng hộ Quỹ “Đền ơn đáp nghĩa”, “Vì người nghèo” và nhiều phong trào xã hội khác.

Những hoạt động ấy không chỉ góp phần sẻ chia khó khăn với cộng đồng, mà còn là môi trường rèn luyện, giáo dục tinh thần đoàn kết, nhân ái, trách nhiệm xã hội cho cán bộ, công chức, viên chức và đoàn viên thanh niên. Qua đó, củng cố khối đoàn kết nội bộ, xây dựng hình ảnh TAND hai cấp tỉnh Tuyên Quang gắn bó với nhân dân, hoàn thành tốt nhiệm vụ chuyên môn, đồng thời để lại nhiều dấu ấn đẹp trong lòng công chúng.

Quyết sách sáng suốt, bản lĩnh vững vàng, chủ động thích ứng

Lịch sử TAND hai cấp tỉnh Tuyên Quang gắn liền với những dấu mốc quan trọng của tiến trình sáp nhập, chia tách địa giới hành chính, thể hiện sự chủ động, linh hoạt trước yêu cầu phát triển của đất nước. Trải qua 80 năm xây dựng và trưởng thành, các thế hệ lãnh đạo TAND hai cấp tỉnh Tuyên Quang đã làm tốt vai trò trò “người thuyền trưởng” với những quyết sách sáng suốt, cùng sự tận tụy, bản lĩnh và trí tuệ, quy tụ sức mạnh của đội ngũ cán bộ, công chức, người lao động để hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao.

Khắc ghi lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh: Cán bộ Tòa án phải là người “phụng công, thủ pháp, chí công, vô tư”, phải thực sự “hiểu dân, gần dân, giúp dân và học dân”; trên cương vị Chánh án TAND tỉnh từ tháng 11/2020, đồng chí Nguyễn Minh Hùng đã lãnh đạo đơn vị triển khai nhiều giải pháp đổi mới, nâng cao chất lượng xét xử; chú trọng siết chặt kỷ cương, xây dựng đội ngũ Thẩm phán vững vàng chuyên môn, trong sạch về phẩm chất; đồng thời đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số, cải cách hành chính - tư pháp, tạo nền tảng vững chắc để đơn vị thích ứng nhanh với những yêu cầu mới, nhất là trong giai đoạn thực hiện chính quyền địa phương hai cấp.

Ngày 26/6/2025, tại Lễ công bố các quyết định bổ nhiệm lãnh đạo cấp cao tại TAND cấp tỉnh và các Tòa phúc thẩm trực thuộc, đồng chí Nguyễn Minh Hùng đã vinh dự được Chánh án TANDTC Lê Minh Trí trực tiếp trao Quyết định bổ nhiệm chức vụ Chánh án TAND tỉnh Tuyên Quang sau sáp nhập (từ hai tỉnh Hà Giang và Tuyên Quang), kể từ ngày 01/7/2025. Sự kiện này là một bước đi quan trọng nhằm hoàn thiện bộ máy nhân sự của ngành Tòa án sau khi thực hiện sáp nhập các đơn vị hành chính cấp tỉnh theo Nghị quyết của Quốc hội. Đồng thời, đây cũng là hoạt động cụ thể hóa chính sách đổi mới tổ chức và tinh giản biên chế trong ngành tư pháp, đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp trong giai đoạn tới.

Từng trải qua giai đoạn hợp nhất tỉnh Hà Tuyên, TAND hai cấp tỉnh Tuyên Quang đã chứng minh khả năng thích ứng, tổ chức hiệu quả, giữ vững kỷ cương và tính liên tục của công lý. Kinh nghiệm ấy càng có giá trị trong bối cảnh hiện nay, khi cải cách tư pháp gắn liền với cải cách hành chính, đặt ra yêu cầu phải tinh gọn nhưng vẫn hiệu quả, phải đổi mới nhưng vẫn bảo đảm sự ổn định, công khai, minh bạch trong xét xử. Đây không chỉ là bước thích ứng cần thiết, mà là minh chứng sống động cho bản lĩnh và năng lực của ngành Tòa án trong kỷ nguyên cải cách tư pháp và xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa.

Trong bối cảnh đó, vai trò lãnh đạo của Chánh án Nguyễn Minh Hùng càng được thể hiện rõ nét. Trao đổi với phóng viên, ông cho biết: “Khi mới sáp nhập, chúng tôi gặp không ít khó khăn. Địa bàn rộng, lượng án thụ lý nhiều, trong khi nhân sự và cơ sở vật chất cần sắp xếp lại đồng bộ. Một số cán bộ, công chức phải di chuyển địa bàn công tác, thích ứng với môi trường và phương thức làm việc mới. Tuy nhiên, nhờ sự quan tâm chỉ đạo sát sao của Tòa án nhân dân tối cao, sự ủng hộ của cấp ủy, chính quyền địa phương, cùng tinh thần đoàn kết trong nội bộ, chúng tôi đã nhanh chóng ổn định, không để việc sáp nhập ảnh hưởng đến tiến độ, chất lượng xét xử”.

Với kinh nghiệm thực tiễn và tầm nhìn cải cách, ông đã kịp thời chỉ đạo kiện toàn tổ chức, sắp xếp lại các Tòa chuyên trách, chú trọng bổ sung nhân lực, nâng cao kỷ cương và đẩy mạnh chuyển đổi số. Sự chủ động, quyết đoán của ông không chỉ giúp TAND hai cấp tỉnh Tuyên Quang nhanh chóng ổn định tổ chức sau hợp nhất, mà còn tạo động lực để đơn vị vươn lên, khẳng định bản lĩnh và chất lượng xét xử trong giai đoạn phát triển mới. Theo đó, TAND hai cấp tỉnh Tuyên Quang đã nhanh chóng triển khai ứng dụng công nghệ, đẩy mạnh chuyển đổi số, xét xử trực tuyến, xét xử lưu động, số hóa thủ tục hành chính - tư pháp. Điều này không chỉ đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp và hành chính, mà còn phù hợp với xu thế của Cách mạng công nghiệp 4.0, đưa công lý đến gần hơn với nhân dân.

Với những nỗ lực và cống hiến không ngừng, nhiều tập thể, cá nhân của TAND hai cấp tỉnh Tuyên Quang đã vinh dự được Đảng, Nhà nước trao tặng những phần thưởng cao quý như: Huân chương Lao động hạng Nhất, Nhì, Ba; Cờ thi đua của Chính phủ và Tòa án nhân dân tối cao; Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ cùng nhiều danh hiệu, hình thức khen thưởng khác. Đó không chỉ là sự ghi nhận xứng đáng đối với đơn vị mà còn là minh chứng cho nguyên tắc độc lập xét xử, tinh thần thượng tôn pháp luật, sự liêm chính và tận tụy trong bảo vệ công lý của người Thẩm phán Tòa án nhân dân.