Bình Định: Lại chuyện “chạy đua” về đích nông thôn mới

Làm trước xin sau để kịp về đích NTM

Năm 2022, tỉnh Bình Định có 5 xã đăng ký về đích NTM gồm: Vĩnh Quang (Vĩnh Thạnh), Mỹ Thắng, Mỹ Ðức (Phù Mỹ), Ân Nghĩa (Hoài Ân) và Canh Hiển (Vân Canh). Dù gặp rất nhiều khó khăn nhưng các địa phương này đều đang gấp rút triển khai thực hiện các tiêu chí, để hoàn thành mục tiêu về đích NTM.

Xã Canh Hiển được đồng ý bổ sung về đích NTM vào tháng 5/2022, sau khi Ban Chỉ đạo NTM huyện Vân Canh đăng ký. Việc này không có chủ trương ép buộc từ cấp tỉnh mà địa phương tự chủ đồng đề xuất. Trong khi lãnh đạo 4 xã nói trên cam kết thực hiện xây dựng các công trình giao thông cơ bản theo đúng quy định pháp luật, thì tại xã Canh Hiển, để kịp về đích NTM, hàng loạt công trình chưa có chủ trương đầu tư, chưa có văn bản pháp lý công nhận nhà thầu thi công, chưa bố trí vốn cũng như các giấy tờ đầy đủ theo đúng quy định pháp luật, đã được tiến hành xây dựng. Và Công ty TNHH XD TM Tân Duy Ngọc (địa chỉ: thôn Tân Thuận, thị trấn Vân Canh, huyện Vân Canh, Bình Định) là nhà thầu được xã Canh Hiển “chọn mặt gửi vàng”.

Theo ông Phan Văn Cường - Phó chủ tịch UBND huyện Vân Canh, các hạng mục đầu tư để về đích NTM ở xã Canh Hiển, UBND huyện Vân Canh đã trình UBND tỉnh Bình Định, Sở Kế hoạch Đầu tư và đang chờ được phê duyệt. Hiện tại, xã Canh Hiển đã hoàn thành 11 tiêu chí, còn lại 8 tiêu chí đang gặp khó khăn phải tiến hành thực hiện nhanh (trong đó có 7 tiêu chí liên quan xây dựng cơ sở hạ tầng).

“Do tỉnh chấp thuận từ tháng 5 nên khá gấp rút, tại cuộc làm việc với ông Lê Bá Thành - Bí thư Huyện ủy kiêm Trưởng Ban Chỉ đạo xây dựng NTM huyện Vân Canh cùng các ban, ngành của huyện, xã Canh Hiển đề xuất nếu không thi công sớm sợ mưa gió thì không thể về đích NTM. Như vậy, tỉnh kiểm điểm cả huyện, chứ không riêng gì xã”, ông Cường nói.

Phó chủ tịch UBND huyện Vân Canh cho biết, sau khi xã Canh Hiển đề xuất thời gian thực hiện tiến độ, Ban Chỉ đạo xây dựng NTM huyện Vân Canh đã thống nhất cho phép xã thực hiện trước một số công trình, với điều kiện phải nằm trong danh mục HĐND xã Canh Hiển đã thông qua.

“Bí thư Huyện uỷ kiêm Trưởng Ban chỉ đạo xây dựng NTM huyện đã kết luận, cho phép xã làm theo cách đó nhưng phải thiết kế đàng hoàng, đảm bảo. Quá trình triển khai, huyện cũng kiểm tra giám sát kỹ. Không phải làm nhanh, làm ẩu, cũng không có chuyện “lợi ích nhóm, sân sau”. Nhưng nếu đợi đầy đủ giấy tờ, thì không kịp về đích NTM nên phải thông cảm”, ông Cường khẳng định.

Cẩn tắc vô áy náy…

Theo ông Đặng Như Huy, Chủ tịch UBND xã Vĩnh Quang (huyện Vĩnh Thạnh), khoảng năm 2018, ông Nguyễn Phương Bắc khi đang giữ chức Chủ tịch UBND xã đã bị kỷ luật sau khi Thanh tra huyện phát hiện sai phạm, với lý do để nhà thầu thi công khi chưa có đầy đủ thủ tục.

“Rút kinh nghiệm bài học từ địa phương nên xã luôn thực hiện theo đúng pháp luật. Không dám xây dựng công trình kiểu cầm đèn chạy trước ô tô, mọi công trình phải làm đầy đủ thủ tục, thực hiện theo quy định. Chúng tôi đăng ký về đích NTM vì đủ khả năng, tiềm lực bởi nhận được sự chung tay, ủng hộ từ người dân, chứ không hề chịu bất cứ áp lực nào từ cấp trên, để dẫn đến sai phạm”, ông Huy nói.

Ông Nguyễn Văn Liên, Chủ tịch UBND xã Ân Nghĩa cũng cho biết, việc xây dựng NTM tại địa phương đang gặp khó khăn, vì một số văn bản hướng dẫn từ tỉnh về việc đánh giá các tiêu chí và nguồn hỗ trợ xi măng về xã còn chậm. Thế nhưng, xã Ân Nghĩa vẫn quyết tâm về đích NTM và cam đoan thực hiện theo đúng quy định pháp luật.

“Riêng các công trình đầu tư xây dựng cơ bản, đối với các dự án chỉ định thầu, xã đã hoàn tất thủ tục hồ sơ pháp lý và giao mặt bằng cho nhà thầu, đang chờ xi măng hỗ trợ từ tỉnh để xây dựng. Còn 5 công trình bắt buộc đấu thầu, trong đó 2 công trình đã hoàn thành, ký hợp đồng bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công, còn lại 3 công trình đang hoàn thiện thủ tục. Những công trình xã làm chủ đầu tư luôn thực hiện đầy đủ pháp lý và đúng quy định theo luật đầu tư. Không bao giờ có chuyện thi công trước và hoàn thiện thủ tục hồ sơ sau”, ông Liên khẳng định.

Trong khi đó, ông Dương Văn Phúc - Phó chủ tịch UBND xã Mỹ Đức (huyện Phù Ân) nhận định: “Xã không bao giờ cho làm công trình trước khi chưa hoàn thành thủ tục. Nếu làm như vậy là tự chuốc họa vào thân, không ai dám làm. Chưa kể khi hoàn thành công trình, những sai phạm sẽ bị thanh tra phát hiện xử lý”.

“Chúng tôi phải đợi hồ sơ đầy đủ đâu vào đó mới triển khai chứ không dám làm trước”, Chủ tịch UBND xã Mỹ Thắng Văn Thành Lâm khẳng định.

Được biết, tại xã Mỹ Đức, hiện 11 hạng mục công trình đã được phê duyệt đang bị chậm tiến độ, trong đó một phần nguyên nhân do tỉnh Bình Định hỗ trợ xi măng. Theo ông Đào Văn Hùng, Phó giám đốc Sở NNPTNT tỉnh Bình Định, việc tỉnh chậm trễ hỗ trợ xi măng cho các địa phương là do phải đấu thầu nên không thể ứng trước xi măng.

Ông Hùng cũng cho biết, trong quá trình xây dựng NTM tại tỉnh Bình Định, vì áp lực nhiệm vụ được giao từ cấp trên, cùng với tâm lý cán bộ lãnh đạo địa phương lo bị khiển trách khi không thể về đích NTM kịp tiến độ, nên có một số địa phương còn chạy “bệnh thành tích” để đạt mục tiêu NTM đúng thời điểm đã yêu cầu.

Theo ông Đào Văn Hùng, tỉnh Bình Định đã thực hiện rà soát lại theo bộ tiêu chí mới, nếu xã nào không đạt thì rút khỏi danh sách đạt chuẩn NTM. Riêng với vấn đề vừa nêu đối với xã Canh Hiển, ông Hùng khẳng định: “Câu chuyện tại xã Canh Hiển theo phản ánh, nếu chưa có thủ tục thì tại sao xã lại xin phép và được Sở GTVT đồng ý cho làm dự án sát đường quốc lộ, có mốc. Việc xây dựng NTM phải thực hiện theo đúng quy định pháp luật. Những địa phương nào đốt cháy giai đoạn thì chúng tôi không bao giờ khuyến khích vì thực hiện phải theo luật, không nên làm sai. Việc cho thi công trước trước, hồ sơ pháp lý giải ngân sau thì lúc thanh kiểm tra, nếu phát hiện sai phạm hậu quả việc nhà thầu thi công trước, không trúng thầu… rất khó xử lý”.