Toà án tiếp tục đẩy mạnh cải cách tư pháp, nâng cao chất lượng xét xử

Đoàn kiểm tra số 538 của Bộ Chính trị có đồng chí Phan Đình Trạc, Uỷ viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Nội chính Trung ương, Trưởng Đoàn kiểm tra của Bộ Chính trị làm trưởng đoàn.

Dự buổi làm việc về phía TANDTC có đồng chí Nguyễn Hoà Bình, Uỷ viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Bí thư Ban cán sự Đảng, Chánh án TANDTC; các Phó Chánh án TANDTC; Uỷ viên Ban cán sự đảng TANDTC, thành viên Hội đồng Thẩm phán TANDTC; cùng lãnh đạo một số đơn vị thuộc TANDTC.

Tại buổi làm việc, đồng chí Đào Ngọc Anh, Phó Vụ trưởng, Ủy ban kiểm tra Trung ương trình bày Báo cáo kết quả kiểm tra của Đoàn 538 của Bộ Chính trị.

Thực hiện Chương trình số 46-CTr/TW, ngày 22/2/2022 của Ban Chấp hành Trung ương về chương trình kiểm tra của Bộ Chính trị, Ban Bí thư năm 2022, Quyết định số 538-QĐNS/TW, ngày 13/6/2022 của Bộ Chính trị thành lập Đoàn kiểm tra của Bộ Chính trị năm 2022, kiểm tra việc triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đối với Ban cán sự đảng TANDTC, Đoàn kiểm tra số 538 do đồng chí Phan Đình Trạc làm Trưởng đoàn đã đến kiểm tra Ban cán sự đảng TANDTC từ ngày 24/8/2022 đến 31/8/2022.

Nhận được Quyết định số 538-QĐNS/TW, ngày 13/6/2022 của Bộ Chính trị thành lập Đoàn kiểm tra của Bộ Chính trị năm 2022, Ban cán sự đảng và lãnh đạo TANDTC đã tổ chức triển khai đến các cơ quan, đơn vị trong TAND ban hành Công văn số 340-CV/BCSĐ, ngày 1/8/2022 của Ban cán sự đảng TANDTC chỉ đạo tổng hợp, xây dựng báo cáo, kèm theo biểu mẫu thống kế, đúng đề cương và gửi Đoàn kiểm tra số 538. Các cơ quan, đơn vị được kiểm tra đã bố trí thời gian, thành phần làm việc với Đoàn đúng chương trình, kế hoạch; phối hợp chặt chẽ, cung cấp đầy đủ, kịp thời hồ sơ, tài liệu và có báo cáo, giải trình cụ thể theo yêu cầu.   

Trên cơ sở báo cáo, kết quả làm việc, trao đổi thảo luận, nghiên cứu hồ sơ, tài liệu có liên quan do Ban cán sự đảng TANDTC và 05 cơ quan TAND (TANDCC tại Hà Nội, TANDCC tại Đà Nẵng, TAND tỉnh Đắk Lắk, TAND tỉnh Long An, TAND thành phố Cần Thơ) cung cấp, Đoàn kiểm tra 538 đã hoàn thành báo cáo kết quả kiểm tra.

Theo đó, Ban Cán sự đảng TANDTC đã chỉ đạo quán triệt và triển khai thực hiện nghiêm túc Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng trong TAND, nhằm nâng cao nhận thức của các cấp ủy, chính quyền, cán bộ, đảng viên, xác định rõ đây là nhiệm vụ chính trị thường xuyên của TAND.

Là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của năm 2021, là đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng để mỗi cán bộ, đảng viên đều nắm vững và thực hiện đúng đắn, sáng tạo Nghị quyết của Đảng. Việc nghiên cứu, học tập, quán triệt Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng là nhằm góp phần tăng cường xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ; uốn nắn những nhận thức lệch lạc; bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch.

Ban Cán sự đảng TANDTC luôn xác định, bên cạnh việc nghiên cứu, học tập Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng thì cần phải làm tốt công tác tuyên truyền để tạo sự chuyển biến rõ rệt về nhận thức, thống nhất ý chí và hành động trong toàn Đảng, sự đồng thuận cao trong nhân dân; cổ vũ, động viên toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta phát huy cao độ tinh thần yêu nước, ý chí tự lực, tự cường, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc và khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc, thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng.

Với tinh thần đó, công tác chuyên môn đạt nhiều kết quả tích cực. Về xét xử các vụ án hình sự, các Tòa án đã thụ lý 123.351 vụ với 229.148 bị cáo; đã giải quyết, xét xử được 109.998 vụ với 198.787 bị cáo, đạt tỷ lệ 89,17% về số vụ và 86,75% về số bị cáo. Tỷ lệ các bản án, quyết định đáp ứng yêu cầu của Quốc hội.

Việc xét xử các vụ án hình sự bảo đảm nghiêm minh, đúng pháp luật. Các Tòa án tiếp tục chú trọng việc tranh tụng tại phiên tòa theo hướng thực chất, hiệu quả. Công tác phối hợp với các cơ quan tiến hành tố tụng được thực hiện theo đúng quy định của pháp luật tố tụng để đưa các vụ án ra xét xử kịp thời. Hình phạt mà Tòa án áp dụng đối sung với các bị cáo tương xứng với tính chất, mức độ hành vi phạm tội…

Về giải quyết các vụ việc dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh, thương mại và lao động đạt tỷ lệ 75,64%. Về công tác giải quyết đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm cũng đã được TANDTC chỉ đạo quyết liệt, tỷ lệ giải quyết đạt 60,8%.

Các Tòa án đã tập trung tăng cường tập huấn, đào tạo, bồi dưỡng chuyên sâu về kỹ năng giải quyết đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm, đặc biệt cập nhật kịp thời các văn bản pháp luật mới để nâng cao trình độ, năng lực công tác; tăng cường công tác giám đốc, kiểm tra để rút kinh nghiệm xét xử, kịp thời chấn chỉnh các sai sót nghiệp vụ; nâng cao chất lượng giải quyết, xét xử các loại vụ việc ngay từ cấp sơ thẩm, phúc thẩm để hạn chế nguyên nhân phát sinh các đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm; đề cao trách nhiệm trong việc phát hiện và kiến nghị về các sai lầm nghiêm trọng trong quá trình giải quyết vụ án; tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, khai thác, vận hành hiệu quả phần mềm quản lý dữ liệu chung của TAND...

Phát biểu tại buổi làm việc, Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Nội chính Trung ương Phan Đình Trạc khẳng định: Ban Cán sự đảng TANDTC quan tâm chỉ đạo thực hiện nghiêm túc quyết định kiểm tra của Bộ Chính trị, dự thảo Báo cáo phục vụ Đoàn kiểm tra được chuẩn bị nghiêm túc, chu đáo.

Kết quả kiểm tra cho thấy mặc dù còn nhiều khó khăn như dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, cán bộ công chức còn thiếu, khối lượng công việc lớn, áp lực công việc cao… nhưng công tác lãnh đạo, chỉ đạo, quán triệt, tuyên truyền triển khai Nghị quyết của Đảng đã được Ban Cán sự đảng TANDTC quan tâm thực hiện với nhiều cách làm hay, sáng tạo, chủ động và đạt được nhiều kết quả đáng khích lệ.

Công tác nghiên cứu, quán triệt, tuyên truyền Nghị quyết được thực hiện với nhiều hình thức linh động; việc kiểm tra giám sát, việc thực hiện Nghị quyết được tăng cường gắn với triển khai công tác xét xử, công tác chuyên môn ở các đơn vị Tòa án.

Ngành Tòa án cũng đã khẩn trương ban hành Chương trình công tác toàn khóa của Ban Cán sự đảng theo Nghị quyết, Chỉ thị của Đại hội khóa XIII với 7 nhóm nhiệm vụ giải pháp chủ yếu, với 25 nhiệm vụ cụ thể.

Chất lượng công tác xét xử của Tòa án có nhiều tiến bộ, tỷ lệ giải quyết các vụ án đạt tỷ theo yêu cầu Quốc hội đề ra; các bản án bị hủy, sửa, do nguyên nhân chủ quan giảm; công tác giám đốc thẩm, tái thẩm, xét xử án dân sự, hôn nhân, gia đình, kinh doanh thương mại cũng đạt tỷ lệ theo yêu cầu Quốc hội đề ra…

Đáng chú ý, công tác cải cách tư pháp trong TAND được quan tâm đẩy mạnh, nhất là ứng dụng công nghệ thông tin, xây dựng Tòa án điện tử, triển khai các phiên tòa trực tuyến; Việc xây dựng thể chế, áp dụng án lệ đảm bảo áp dụng pháp luật được Tòa án triển khai: đã ban hành 02 Nghị quyết hướng dẫn áp dụng BLHS 2015, công bố thêm 4 án lệ, nghiên cứu 14 án lệ, xuất bản được nhiều cuốn sách hướng dẫn nghiệp vụ.

Tòa án cũng đang tiến hành nghiên cứu, đề xuất Luật tư pháp người chưa thành niên, xuất bản nhiều tập sách, tổ chức các hội nghị trực tuyến giữa Hội đồng Thẩm phán TANDTC với Thẩm phán các cấp để giải đáp các khó khăn vướng mắc trong thực tiễn xét xử,….

Đồng chí Phan Đình Trạc đề nghị TANDTC đẩy nhanh tiến độ nâng cao chất lượng giải quyết đơn đề nghị giám đốc thẩm. Theo Trưởng Ban Nội chính Trung ương, đây chính là uy tín của Tòa án; công lý công bằng và chính nghĩa, thể hiện tính ưu việt của chế độ và thể hiện rõ hơn trách nhiệm chính trị của Tòa án.

Trưởng Ban Nội chính Trung ương lưu ý TANDTC chú trọng xây dựng đội ngũ cán bộ, bởi mỗi quyết định của cán bộ Tòa án đều có ảnh hưởng đến người dân. Xây dựng đội ngũ cán bộ thanh liêm chính trực, tinh thông nghiệp vụ, vượt qua được những cám dỗ và can thiệp từ bên ngoài trong quá trình thực thi công vụ.

Ghi nhận, biểu dương kết quả đạt được, đồng thời chia sẻ với các khó khăn vướng mắc mà TAND đang gặp phải, Trưởng Ban Nội chính Trung ương đề nghị TANDTC làm rõ những bất cập, tồn tại hạn chế để khắc phục trong thời gian tới, nhất là những tồn tại do nguyên nhân chủ quan.

Phát biểu tại buổi làm việc, đồng chí Nguyễn Hòa Bình, Ủy viên Bộ Chính trị, Chánh án TANDTC đánh giá cao kết quả điều tra trong báo cáo mà Đoàn đã thông báo; báo cáo đã đánh giá kỹ lưỡng, làm rõ được những thực tế của ngành.

Báo cáo thêm về những giải pháp nâng cao chất lượng xét xử, nâng cao uy tín, vị thế của ngành Tòa án, Chánh án TANDTC Nguyễn Hòa Bình cho biết, đây cũng là mục tiêu mà Ban Cán sự đảng TANDTC đặt ra. Nội dung chủ yếu tập trung ở hai nhiệm vụ, đó là xét xử và phục vụ Nhân dân tốt ngày càng tốt hơn. Ban Cán sự đảng TANDTC cũng đã ban hành nghị quyết với 14 giải pháp để các Tòa án thực hiện; xây dựng mô hình dịch vụ công để phục vụ người dân.

Liên quan đến chất lượng xét xử, Chánh án TANDTC khẳng định, so với những năm trước đây đã tốt hơn rất nhiều; trong các chỉ tiêu xét xử đều đạt yêu cầu mà Quốc hội đề ra. Riêng án hành chính, tỷ lệ xét xử thấp hơn so với yêu cầu của Quốc hội đề ra, do nhiều nguyên nhân khách quan. Trong các giải pháp đề ra, Tòa án cũng đã đề cập đến nội dung này để có hướng khắc phục trong thời gian tới.

Chánh án Nguyễn Hòa Bình cũng khẳng định, những kiến nghị đề xuất của Đoàn công tác nêu ra trong báo cáo, TANDTC sẽ lĩnh hội đầy đủ và thực hiện nghiêm túc trong thời gian tới.