Thỏa thuận của vợ chồng không được tôn trọng đã làm ảnh hưởng đến mối quan hệ khác

Tuy nhiên, thực tiễn đã có không ít trường hợp các cặp vợ chồng đã không thực hiện đúng thỏa thuận về phân chia tài sản chung khi ly hôn, dẫn đến mâu thuẫn giữa vợ chồng và các con chung thêm căng thẳng.

Xin đề cập đến trường hợp cụ thể sau đây: Ông Jean Marc Soussan và bà Lưu Thị Thanh Thủy là vợ chồng, kết hôn năm 1993, có một người con chung. Trong thời kỳ hôn nhân, ông Soussan và bà Thủy đã tạo lập được một số tài sản chung. Năm 2014, hai bên lập văn bản Thỏa thuận phân chia tài sản chung, trong đó có căn nhà đất số 4A, ngõ Lý Thường Kiệt, phường Trần Hưng Đạo, quận Hoàn Kiếm, TP Hà Nội, là tài sản chung có giá trị nhất trong khối tài sản chung của vợ chồng. Ông Soussan và bà Thủy thống nhất: Bà Thủy được quyền khai thác công dụng, hưởng hoa lợi, lợi tức từ nhà 4A Lý Thường Kiệt, nhưng không được quyền bán, cầm cố, thế chấp, cho thuê, làm tài sản góp vốn kinh doanh hay thành lập công ty. Bà Thủy sẽ lập di chúc để cho con chung của hai ông bà được thừa kế căn nhà trên khi bà Thủy qua đời.

Năm 2015, TAND quận Hoàn Kiếm (TP Hà Nội) đã ban hành Quyết định công nhận thuận tình ly hôn giữa ông Soussan và bà Thủy. Do ông Soussan và bà Thủy đã có Thỏa thuận phân chia tài sản chung nêu trên, nên ông Soussan và bà Thủy không yêu cầu Tòa án giải quyết tài sản chung và công nợ.

Ngày 1/9/2017, tại Văn phòng Công chứng Bắc Từ Liêm, TP Hà Nội, bà Lưu Thị Thanh Thủy và Công ty Cổ phần Thương mại và Dịch vụ CMH đã lập Hợp đồng cho thuê. Theo đó, bà Thủy cho Công ty CMH thuê nhà đất số 4A ngõ Lý Thường Kiệt, thời hạn thuê là 05 năm, mục đích thuê là kinh doanh nhà hàng (Nhà hàng chay Vị Lai).

Việc bà Thủy cho Công ty CMH thuê nhà đất 4A Lý Thường Kiệt, không được sự đồng ý của ông Soussan, đã vi phạm Thỏa thuận phân chia tài sản chung giữa bà Thủy với ông Soussan, nên ông Soussan đã khởi kiện tại TAND TP Hà Nội đối với bị đơn là Văn phòng Công chứng Bắc Từ Liêm, để yêu cầu Tòa án tuyên bố Hợp đồng thuê nhà giữa bà Thủy với Công ty CMH vô hiệu. Tham gia tố tụng vụ án trên còn có những người có quyền và nghĩa vụ liên quan đến vụ án gồm bà Lưu Thị Thanh Thủy, Công ty CMH và bà Trần Thị Minh Hương - Công chứng viên Văn phòng Công chứng Bắc Từ Liêm.

Tại Bản án sơ thẩm số 73/2018/DS-ST ngày 26/10/2018 của TAND TP Hà Nội đã tuyên xử: Chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn - ông Jean Marc Soussan đối với Văn phòng Công chứng Bắc Từ Liêm. Tuyên Hợp đồng thuê nhà số 4A Lý Thường Kiệt, được công chứng tại Văn phòng Công chứng Bắc Từ Liêm giữa bên cho thuê là bà Thủy và bên thuê là Công ty Cổ phần Thương mại và Dịch vụ CMH vô hiệu. Công ty Cổ phần Thương mại và Dịch vụ CMH phải trả lại nhà đang thuê cho bà Thủy tại số 4A ngõ Lý Thường Kiệt, phường Trần Hưng Đạo, quận Hoàn Kiếm, TP Hà Nội.

Sau khi xét xử sơ thẩm, phía bị đơn (Văn phòng Công chứng Bắc Từ Liêm) và người có quyền và nghĩa vụ liên quan (bà Thủy, Công ty CMH, bà Trần Thị Minh Hương - Công chứng viên) kháng cáo toàn bộ Bản án sơ thẩm, đề nghị bác yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn (ông Soussan).

TAND cấp cao tại TP Hà Nội thụ lý kháng cáo và triệu tập hợp lệ đến lần thứ ba đối với những người kháng cáo, gồm: bị đơn (Văn phòng Công chứng Bắc Từ Liêm), người có quyền và nghĩa vụ liên quan (bà Trần Thị Minh Hương - Công chứng viên và bà Lưu Thị Thanh Thủy), để xét xử phúc thẩm nhưng tất cả những người trên đều vắng mặt.

Hội đồng xét xử phúc thẩm TAND cấp cao tại TPHà Nội đã đình chỉ xét xử phúc thẩm đối với kháng cáo của bà Trần Thị Minh Hương, bà Lưu Thị Thanh Thủy và Văn phòng Công chứng Bắc Từ Liêm. Không chấp nhận kháng cáo của người có quyền và nghĩa vụ liên quan (Công ty Cổ phần Thương mại và Dịch vụ CMH). Giữ nguyên quyết định của Bản án sơ thẩm số 73/2018/DS-ST ngày 26/10/2018 của TAND TP Hà Nội về việc tuyên bố hợp đồng thuê nhà vô hiệu.

Bản án phúc thẩm số 208/2019/DSPT của TAND cấp cao tại TP Hà Nội ngày 21/11/2019 là bản án có hiệu lực pháp luật đến nay đã gần 3 năm; và thời hạn Công ty CMH thuê căn nhà số 4A Lý Thường Kiệt, theo Hợp đồng thuê nhà ngày 1/9/2017 (bị Bản án phúc thẩm tuyên bố vô hiệu), cũng đã hết, nhưng bà Thủy và Công ty CMH vẫn không chấp hành quyết định của Bản án phúc thẩm là giao trả nhà đất số 4A Lý Thường Kiệt cho bà Thủy. Do vậy, ông Soussan lại phải tiếp tục khởi kiện vụ án “Yêu cầu chia tài sản chung” là quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà ở tại số 4A ngõ Lý Thường Kiệt.

TAND TP Hà Nội đã ban hành Thông báo thụ lý vụ án số 65/TB-TLVA ngày 25/6/2020 để giải quyết yêu cầu khởi kiện của ông Soussan theo quy định của pháp luật.

Trong thời gian chờ phán quyết của TAND TP Hà Nội, ông Soussan đề nghị bà Thủy và Công ty CMH thu xếp 1 phòng hoặc vài phòng để làm chỗ ở cho ông và con gái (là con chung của ông với bà Thủy) để con và cháu có điều kiện đoàn tụ với cha mẹ và ông bà ngoại, nhưng bà Thủy không đồng ý. Còn Công ty CMH thì đề nghị hai bên tranh chấp không làm ảnh hưởng đến quyền lợi kinh doanh của Công ty CMH.

Nhận định về tính pháp lý của căn nhà, Luật sư Phạm Công Hùng (Công ty Luật TNHH MTV Công Hùng và Cộng sự, Đoàn Luật sư TP Hồ Chí Minh) cho rằng: Hợp đồng thuê nhà số 4A ngõ Lý Thường Kiệt giữa bà Thủy với Công ty CMH đã bị Tòa án tuyên bố vô hiệu, và thời hạn thuê căn nhà trên của Công ty CMH đã hết. Như vậy, Công ty CMH không được tiếp tục kinh doanh tại nhà đất số 4A Lý Thường Kiệt nữa và phải trả lại căn nhà trên. Vì vậy, Công ty CMH yêu cầu các bên tranh chấp không làm ảnh hưởng đến quyền kinh doanh của mình là không đúng pháp luật. Điều đó góp phần tạo thêm sự ngăn cách tình cảm giữa con, cháu ông Soussan với bà Thủy và không phù hợp với truyền thống đạo đức tốt đẹp của dân tộc Việt Nam.

Luật sư Hùng nhận định: Việc bà Thủy không chấp nhận yêu cầu hợp lý của ông Soussan, về việc tạo điều kiện cho chính con gái ruột và cháu ngoại về ở trong căn nhà 4A Lý Thường Kiệt trong giai đoạn chờ phán quyết của Tòa án, để cho con và cháu được gần gũi, đoàn tụ với ông bà ngoại, đã làm cản trở nguyện vọng chính đáng và nhân văn của ông Soussan, đây là một điều đáng tiếc.