Thay đổi quy định là cần thiết để ngăn chặn tình trạng thất thu thuế do các giao dịch xuyên biên giới thông qua các sàn thương mại điện tử giá rẻ.
Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc lý giải, từ lâu, chính sách không thu thuế giá trị gia tăng (VAT) đối với hàng hóa nhập khẩu nhỏ lẻ được thực hiện theo cam kết quốc tế trong Công ước Kyoto năm 1973 và sau đó được quy định chi tiết trong Quyết định 78/2010 của Việt Nam. Tuy nhiên, ông cho biết, khi các quốc gia khác đã dần bãi bỏ quy định miễn thuế cho hàng hóa nhỏ lẻ nhập khẩu để giảm thất thu thuế từ thương mại điện tử, Việt Nam cũng cần có những điều chỉnh tương tự.
Hiện tại, Chính phủ đang đề xuất bãi bỏ Quyết định 78/2010 và đưa ra các điều khoản trong dự thảo Luật Thuế giá trị gia tăng sửa đổi để yêu cầu các giao dịch hàng hóa nhập khẩu, dù giá trị nhỏ, đều phải nộp thuế. Đây là một động thái nhằm tránh tình trạng "xé lẻ" đơn hàng nhằm lách thuế, gây thất thu ngân sách và cạnh tranh không công bằng cho các doanh nghiệp nội địa.
Đại biểu Quốc hội Hoàng Minh Hiếu từ đoàn Nghệ An đồng tình với việc loại bỏ chính sách miễn thuế đối với hàng hóa nhập khẩu qua thương mại điện tử giá trị nhỏ. Ông cho rằng, sự phát triển nhanh chóng của thương mại điện tử khiến cho khối lượng hàng hóa giá trị nhỏ ngày càng tăng, từ đó gây thiệt hại lớn cho ngân sách nếu tiếp tục miễn thuế. Đặc biệt, khi doanh nghiệp nước ngoài có thể lợi dụng lỗ hổng pháp lý để hưởng ưu đãi và né thuế, các doanh nghiệp sản xuất, bán lẻ trong nước, vốn tuân thủ quy định thuế nghiêm ngặt, sẽ chịu tác động tiêu cực.
Việc sửa đổi quy định thuế này không chỉ giúp tăng cường nguồn thu cho ngân sách nhà nước mà còn tạo ra môi trường kinh doanh công bằng cho các doanh nghiệp trong nước. Động thái này cũng thể hiện sự chủ động của Việt Nam trong việc ứng phó với những thay đổi trong xu hướng tiêu dùng và thương mại toàn cầu, đồng thời hướng tới việc bảo vệ lợi ích quốc gia trong bối cảnh kinh tế số ngày càng phát triển.
Báo cáo từ nền tảng số liệu Metric cho thấy, trong 9 tháng đầu năm 2024, các sản phẩm có giá dưới 200.000 đồng chiếm hơn 50% doanh số của thị trường thương mại điện tử Việt Nam, với tổng chi tiêu của người Việt lên đến 1 tỷ USD mỗi tháng cho mua sắm trực tuyến. Nổi bật trong đó là sàn thương mại điện tử Temu từ Trung Quốc – một hiện tượng mới nổi khi mang đến cho người tiêu dùng Việt Nam những sản phẩm có giá cực rẻ. Phần lớn các sản phẩm trên Temu đều có giá dưới 1 triệu đồng, nhờ vậy được miễn thuế VAT và thuế nhập khẩu theo quy định hiện hành của Việt Nam. Điều này đã tạo ra kẽ hở cho một số nhà bán hàng lách luật bằng cách "xé lẻ" các đơn hàng giá trị lớn hoặc hạ giá ghi trên hóa đơn nhằm tránh thuế.