Hội nghị Thượng đỉnh NATO và những "lần đầu tiên"

Ngày 14/6 tại Brussels (Bỉ), lãnh đạo các nước thành viên Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), bao gồm cả Tổng thống Mỹ Joe Biden, đã gặp nhau trong Hội nghị thượng đỉnh với nỗ lực xây dựng lại sự đoàn kết giữa các nước thành viên.

Thông tin với báo chí, Tổng Thư ký NATO Jens Stoltenberg cho biết, Hội nghị sẽ đề cập chương trình nghị sự "NATO 2030", một sáng kiến toàn diện nhằm đảm bảo liên minh này hiện vẫn sẵn sàng đối mặt với những thách thức của ngày mai.

Hội nghị đã đưa ra tuyên bố chung dài 41 trang, tập trung chủ yếu vào một số nội dung chính như Nga, Trung Quốc, tình hình Afghanistan, đoàn kết nội khối...

Qua đó, Nga tiếp tục bị NATO coi là mối đe dọa với các hoạt động quân sự, chiến lược hạt nhân, "chiến dịch làm sai lệch thông tin” cũng như hoạt động can thiệp vào bầu cử ở các nước thành viên NATO.

NATO cũng cảnh báo Nga sẽ không thể quay trở lại quan hệ bình thường với liên minh quân sự này cho đến khi Moscow tuân thủ luật pháp quốc tế.

NATO cũng kêu gọi Nga chấm dứt coi hai thành viên của NATO là Mỹ và CH Czech là "các quốc gia không thân thiện", đồng thời cảnh báo sẽ có phản ứng đáp trả việc Nga ngày càng mở rộng kho vũ khí hạt nhân.

Hội nghị thượng đỉnh NATO lần này cũng đánh dấu lần đầu tiên trong lịch sử vấn đề về Trung Quốc được đưa ra thảo luận; đồng thời nêu bật triển vọng “đối thoại mang tính xây dựng” với Trung Quốc.

"Chúng tôi hoan nghênh cơ hội hợp tác với Trung Quốc về các lĩnh vực liên quan đến NATO và các thách thức chung như biến đổi khí hậu", tuyên bố nêu rõ.

Cũng trong tuyên bố chung, lãnh đạo các nước thành viên NATO đã nhất trí tăng cường khả năng phòng thủ tập thể "chống lại tất cả mối đe dọa, từ mọi hướng".

NATO cũng khẳng định "sẽ tiếp tục ứng phó với môi trường an ninh đang xấu đi bằng cách nâng cao khả năng răn đe và thế trận phòng thủ".

Về việc thông qua Chính sách Phòng thủ Mạng Toàn diện mới, các lãnh đạo NATO cho rằng, một cuộc tấn công mạng cũng có thể kích hoạt điều khoản phòng thủ chung của liên minh, thậm chí, trong một số trường hợp, các cuộc tấn công mạng có thể được coi là "tương đương với một cuộc tấn công vũ trang".

Cùng với đó, NATO còn mở rộng điều khoản này sang các loại tấn công khác. Tổ chức này cũng lần đầu tiên tuyên bố một cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng trong không gian, như vệ tinh, có thể kích hoạt điều khoản bảo vệ lẫn nhau của hiệp ước.

Đối với tình hình ở Afghanistan, các lãnh đạo NATO nhất trí duy trì tài trợ cho sân bay dân sự ở thủ đô Kabul sau khi sứ mệnh quân sự tại quốc gia này sẽ chấm dứt trong năm 2021.

Được biết, đây là lần đầu tiên đương kim Tổng thông Mỹ Joe Biden tham dự Hội nghị thượng đỉnh NATO gồm 30 thành viên.

Trước đó, trong 4 năm dưới thời người tiền nhiệm Donald Trump, quan hệ giữa Mỹ và NATO đã bị suy yếu rất nhiều. Ông Trump cho rằng, liên minh quân sự này là "lỗi thời".