Thanh tra chính phủ chỉ ra hàng loạt sai phạm về nhà đất tại thành phố Hà Nội

Trong chuyển đổi đất sang kinh doanh đất, xây dựng nhà ở, TTCP đã "điểm tên" 12 lô đất, cơ sở đất do các doanh nghiệp trực thuộc Bộ GTVT quản lý, có xảy ra tồn tại, hạn chế, vi phạm. Tại Hà Nội, khu đất 16 - 18 Phan Chu Trinh (của Công ty Cơ khí Ngô Gia Tự), đã bị doanh nghiệp sử dụng để hợp tác, liên doanh đầu tư với Ngân hàng Thương mại CP quốc tế Việt Nam (VIB) thành lập pháp nhân mới là không đúng quy định về quyền và nghĩa vụ của người thuê đất trả tiền hàng năm...

Tại cơ sở nhà đất 11.276 m2 ở cụm 9, phường Phú Thượng (quận Tây Hồ), trên cơ sở đề nghị của Bộ GTVT, UBND TP Hà Nội có văn bản chấp thuận về nguyên tắc cho Công ty Đầu tư và Xây dựng nhà ở được lập phương án sử dụng đất. Việc này bị đánh giá làm không đúng về trình tự, thủ tục lựa chọn chủ đầu tư.

Cơ sở đất 23.742 m2 tại 199 Minh Khai (quận Hai Bà Trưng), của Nhà máy cơ khí công trình, khu đất từng được quy hoạch là đất an ninh do Tổng cục Hậu cần kỹ thuật (Bộ Công an) quản lý nhưng chưa hoàn thiện thủ tục về đất đai.

Cơ sở nhà đất tại km 9+500 Nguyễn Trãi (nay là 53 Triều Khúc, quận Thanh Xuân) của Công ty TNHH Liên doanh Ô tô Hòa Bình có nguồn gốc nhà nước giao đất cho Nhà máy ô tô Hòa Bình để liên doanh với nước ngoài xây dựng nhà máy sản xuất, lắp ráp ô tô (thời gian sử dụng đất 30 năm tính từ năm 1992). Tuy nhiên, UBND TP Hà Nội có quyết định số 7122 ngày 27/12/2014 cho phép Công ty TNHH Liên doanh Ô tô Hòa Bình chuyển mục đích sử dụng 44.024 m2 đất tại 53 Triều Khúc thành đất ở, thương mại, dịch vụ văn phòng khi chưa thực hiện việc sắp xếp lại cơ sở nhà đất khi hết thời hạn góp vốn liên doanh… Đồng thời, chưa báo cáo Thủ tướng Chính phủ khi thay đổi mục đích sử dụng đất của quyết định số 129 ngày 17/4/1992 của Hội đồng Bộ trưởng từ nhà máy sản xuất, lắp ráp ô tô sang đất ở.

Cùng với đó, UBND TP Hà Nội có quyết định số 7122 ngày 27/12/2014 công nhận Công ty TNHH Liên doanh Ô tô Hòa Bình là chủ đầu tư thực hiện dự án Tổ hợp công trình hỗn hợp PANDORA khi vốn chủ sở hữu chỉ chiếm 17,47% tổng mức đầu tư của dự án là không đúng với quy định.

Ngoài ra, UBND TP Hà Nội có quyết định số 1642 ngày 17/4/2015 xác định giá đất theo phương pháp thặng dư với các tài sản so sánh không có đặc điểm tương tự với tài sản thẩm định giá; chưa dự kiến và tính đến xu hướng và mức độ biến động của giá thị trường để ước tính mức giá dự án bán được cho phù hợp với thực tế; giá bán sử dụng trong doanh thu phát triển chỉ là giá cá biệt của tài sản so sánh mà không phải là giá bình quân là không đúng với quy định.

“Như vậy, cơ sở nhà đất tại 53 Triều Khúc chưa được Bộ GTVT và Công ty TNHH Liên doanh Ô tô Hòa Bình thực hiện sắp xếp nhà, đất theo quy định; UBND TP Hà Nội chuyển mục đích sử dụng đất và giao dự án cho doanh nghiệp không đủ năng lực tài chính và chưa có ý kiến của cấp có thẩm quyền, xác định tiền sử dụng đất chưa đúng quy định”, Kết luận thanh tra nêu rõ.

Để xảy ra tồn tại nêu trên, trách nhiệm thuộc về lãnh đạo Công ty TNHH Liên doanh Ô tô Hòa Bình, Bộ GTVT và UBND TP Hà Nội.

Đối với cơ sở nhà đất tại 44 phố Triều Khúc, quận Thanh Xuân (nằm đối diện với khu đất 53 Triều Khúc – PV) của Công ty cổ phần Cơ khí ô tô Hòa Bình, Kết luận thanh tra chỉ ra, UBND TP Hà Nội có quyết định số 4683 ngày 06/9/2018 cho phép Công ty cổ phần Cơ khí ô tô Hòa Bình chuyển mục đích sử dụng 6.129 m2 đất tại số 44 Triều Khúc không đúng với phương án sử dụng đất của Nhà máy Ô tô Hòa Bình tại thời điểm thực hiện cổ phần hóa nhưng không thực hiện thu hồi và đấu giá công khai là chưa thực hiện đúng quy định tại Nghị quyết số 60/2018/QH14 ngày 15/6/2018.

Đồng thời, UBND TP Hà Nội có quyết định số 2629 ngày 20/5/2019 xác định giá đất theo phương pháp thặng dư với các tài sản so sánh không có đặc điểm tương tự với tài sản thẩm định giá; chưa dự kiến và tính đến xu hướng và mức độ biến động của giá thị trường để ước tính mức giá dự án bán được cho phù hợp với thực tế; giá bán sử dụng trong doanh thu phát triển chỉ là giá cá biệt của tài sản so sánh mà không phải là giá bình quân là không đúng với quy định.

Như vậy, cơ sở nhà đất tại 44 phố Triều Khúc được UBND TP Hà Nội chuyển mục đích sử dụng đất không theo đúng phương án được duyệt, không thu hồi và đấu giá đất cũng như xác định tiền sử dụng đất chưa đúng theo quy định.

“Để xảy ra tồn tại nêu trên, trách nhiệm thuộc về lãnh đạo Công ty cổ phần Cơ khí ô tô Hòa Bình, UBND TP Hà Nội”, Kết luận thanh tra chỉ rõ.

Trên cơ sở Kết luận thanh tra, Tổng Thanh tra Chính phủ đề nghị UBND TP Hà Nội kiểm tra, rà soát đối với chuyển mục đích sử dụng đất, xác định giá trị quyền sử dụng đất để truy thu về ngân sách nhà nước (nếu có) theo đúng quy định của pháp luật; phối hợp với Bộ GTVT kiểm tra, rà soát các thủ tục góp vốn liên doanh, liên kết, chuyển nhượng dự án liên quan đến đất đai.