4 trụ cột ưu tiên để nâng hạng Chỉ số Đổi mới sáng tạo toàn cầu
Việt Nam đã đến giai đoạn phải ưu tiên phát triển tài sản trí tuệ để phát triển đất nước thành nước phát triển, có thu nhập cao...
Báo cáo Chỉ số Đổi mới sáng tạo toàn cầu (Global Innovation Index - GII) năm 2025 của Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO) vừa công bố Việt Nam xếp hạng 44/139 quốc gia và nền kinh tế.
Việt Nam đặt mục tiêu đến năm 2030, chỉ số GII của Việt Nam thuộc nhóm 40 quốc gia hàng đầu thế giới, và hướng đến "lọt" Top 30 các quốc gia có chỉ số GII cao nhất thế giới trong 10 năm nữa.
Tại Hội thảo giới thiệu Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII) 2025 mới đây, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng, để vị trí của Việt Nam trên bảng xếp hạng GII tiếp tục được nâng cao, Việt Nam phải kiên trì thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ, trong đó có 4 giải pháp trọng tâm.
Thứ nhất, tiếp tục hoàn thiện thể chế và môi trường của đổi mới sáng tạo Việt Nam. Chúng ta cần tháo gỡ rào cản về pháp luật, cơ chế tài chính, sở hữu trí tuệ, khuyến khích mạnh mẽ doanh nghiệp đầu tư cho R&D và ứng dụng công nghệ mới.
Bộ trưởng cho biết, từ nay đến cuối năm, các luật sở hữu trí tuệ, chuyển giao công nghệ, công nghệ cao sẽ được sửa đổi. Tư tưởng chính về sửa đổi luật sở hữu trí tuệ lần này là sở hữu trí tuệ phải biến kết quả nghiên cứu thành tài sản để có thể giao dịch và khi đó mới có thị trường khoa học công nghệ Việt Nam.
Bộ trưởng cho rằng, sở hữu trí tuệ phải trở thành tài sản của doanh nghiệp, có thể định giá, mua bán, được đưa vào báo cáo tài chính, có thể là tài sản đảm bảo để đi vay vốn, góp vốn, nhất là tài sản công nghệ mới.
"Chuyển dịch quan trọng nhất của sở hữu trí tuệ là chuyển dịch từ bảo vệ quyền sang tài sản hóa, thương mại hóa và thị trường hóa các kết quả nghiên cứu. Sở hữu trí tuệ trở thành công cụ cạnh tranh chiến lược của doanh nghiệp và quốc gia. Một quốc gia phát triển là một quốc gia mà tài sản vô hình, tài sản trí tuệ chiếm tới 70-80% tổng tài sản quốc gia. Việt Nam đã đến giai đoạn phải ưu tiên phát triển tài sản trí tuệ để phát triển đất nước thành nước phát triển, có thu nhập cao", Bộ trưởng nhấn mạnh.
Thứ hai, đầu tư mạnh cho hạ tầng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và hạ tầng số. Các trung tâm nghiên cứu, phòng thí nghiệm, siêu máy tính, dữ liệu mở và kết nối liên thông quốc gia sẽ là nền tảng để thúc đẩy đổi mới sáng tạo.
Thứ ba, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, từ việc đổi mới giáo dục STEM, gắn kết đại học, viện và doanh nghiệp, đồng thời thu hút và trọng dụng nhân tài trong và ngoài nước.
Thứ tư, thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp. Doanh nghiệp phải là trung tâm của hệ sinh thái đổi mới sáng tạo. Nhà nước sẽ đồng hành có các chương trình hỗ trợ tài chính, quỹ đầu tư mạo hiểm, đặt hàng nghiên cứu và ưu tiên mua sắm công cho các sản phẩm mới.