Động lực phát triển kinh tế bền vững gắn với văn hóa truyền thống

Tại hội nghị, TP. Hà Nội đã chính thức công nhận danh hiệu “Nghề truyền thống”, “Làng nghề truyền thống” và “Làng nghề Hà Nội” cho 14 làng nghề tiêu biểu. Trong số đó, ba làng nghề gồm: Làng mộc Vạn An (xã Sơn Đông, thị xã Sơn Tây), làng mộc Hát Môn (xã Hát Môn, huyện Phúc Thọ), và làng may Chung Chản (xã Vân Từ, huyện Phú Xuyên) đã vinh dự được trao danh hiệu “Làng nghề Hà Nội”.

Một số làng nghề có lịch sử lâu đời và đóng vai trò quan trọng trong việc giữ gìn tinh hoa nghề truyền thống cũng được vinh danh là “Làng nghề truyền thống”. Là làng thêu Cổ Chất (xã Dũng Tiến, huyện Thường Tín, TP. Hà Nội); làng giày da Giẽ Hạ và Giẽ Thượng (xã Phú Yên, huyện Phú Xuyên, Hà Nội); làng ướp trà sen Quảng Bá (phường Quảng An, quận Tây Hồ)...

Nhiều nghề truyền thống nổi bật ở TP. Hà Nội cũng được công nhận, như: Sản phẩm từ cốm phố Hàng Than và nghề đúc đồng Ngũ Xã (phường Trúc Bạch, quận Ba Đình); diều sáo Bá Dương Nội (xã Hồng Hà, huyện Đan Phượng); kim hoàn và đậu bạc Định Công (phường Định Công, quận Hoàng Mai); cốm làng Vòng (phường Dịch Vọng Hậu, quận Cầu Giấy); nghệ thuật ướp trà sen Quảng An (phường Quảng An, quận Tây Hồ)… Những nghề này không chỉ có giá trị văn hóa mà còn có tiềm năng lớn trong phát triển kinh tế du lịch.

Hà Nội trao quyết định công nhận cho 108 sản phẩm OCOP của 17 quận, huyện đạt tiêu chuẩn 4 sao và tiềm năng 5 sao cấp thành phố năm 2024. Đây là minh chứng rõ nét cho sự lan tỏa của chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP) trên toàn địa bàn thành phố. Các sản phẩm OCOP ngày càng được chú trọng về chất lượng, hình thức trình bày, mẫu mã bao bì, đảm bảo các yếu tố về an toàn thực phẩm, thân thiện môi trường và đáp ứng nhu cầu đa dạng của người tiêu dùng.

Sản phẩm OCOP TP. Hà Nội mang giá trị văn hóa truyền thống, mà còn khẳng định được thế mạnh về kinh tế. Những sản phẩm đạt chuẩn OCOP góp phần nâng cao thu nhập cho người dân, thúc đẩy sản xuất, tạo thêm nhiều việc làm tại chỗ, từ đó nâng cao chất lượng sống ở khu vực nông thôn.

Ông Nguyễn Đình Hoa, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường TP. Hà Nội nhấn mạnh: Sở đang tích cực triển khai thực hiện Quyết định số 282/QĐ-UBND ngày 15/01/2025 của UBND thành phố về việc phê duyệt “Đề án tổng thể phát triển làng nghề trên địa bàn TP. Hà Nội giai đoạn 2025–2030, tầm nhìn đến năm 2050”.

Trong thời gian tới, Sở sẽ tiếp tục tham mưu thành phố đẩy mạnh phối hợp với Hội đồng Thủ công thế giới nhằm có thêm ít nhất 2 làng nghề của Hà Nội được công nhận là thành viên của Mạng lưới các thành phố thủ công sáng tạo toàn cầu trong năm 2025.

Sở đề nghị UBND các cấp huyện, xã tiếp tục đồng hành cùng các cơ sở sản xuất để duy trì, phát triển làng nghề và nghề truyền thống. Mục tiêu bảo tồn những giá trị văn hóa quý báu của từng địa phương mà còn gắn kết với phát triển sản phẩm OCOP, từ đó hình thành các điểm đến du lịch làng nghề và du lịch trải nghiệm đặc sắc của TP. Hà Nội.

Đối với các làng nghề và các chủ thể OCOP, định hướng phát triển trong thời gian tới là tập trung nâng cao hiệu quả sản xuất và kinh doanh theo chuỗi giá trị bền vững. Việc đầu tư nâng cấp hạ tầng sản xuất, mở rộng quy mô, cải tiến mẫu mã, bao bì sản phẩm nhằm gia tăng tính thẩm mỹ và độ nhận diện thương hiệu là điều cần thiết.

Việc ứng dụng công nghệ mới và đẩy mạnh quảng bá sản phẩm qua các nền tảng số sẽ giúp các sản phẩm OCOP Hà Nội tiếp cận thị trường trong và ngoài nước một cách hiệu quả hơn.

Chương trình OCOP là cú hích cho kinh tế nông thôn mà còn là cầu nối giữa truyền thống và hiện đại. Các sản phẩm OCOP là biểu tượng của sự sáng tạo trên nền tảng văn hóa bản địa, là tinh hoa được chắt lọc từ bàn tay và khối óc của người thợ thủ công, góp phần khẳng định thương hiệu TP. Hà Nội trên bản đồ sản phẩm đặc trưng quốc gia và quốc tế.

Hội nghị công bố và trao bằng công nhận năm nay là dấu mốc quan trọng, thể hiện cam kết mạnh mẽ của TP. Hà Nội trong việc nâng tầm giá trị làng nghề và sản phẩm OCOP. Đây cũng là động lực để các địa phương tiếp tục khơi dậy tiềm năng, phát huy lợi thế, từng bước nâng cao chất lượng và giá trị các sản phẩm truyền thống, đóng góp tích cực vào quá trình xây dựng nông thôn mới và phát triển kinh tế địa phương một cách bền vững.

Lập Nguyễn