Lưu giữ giá trị truyền thống mây tre đan

Dưới bóng tre xanh của làng nghề Phú Vinh, xã Phú Nghĩa, huyện Chương Mỹ, Hà Nội, nghệ nhân ưu tú Nguyễn Văn Trung đã khéo léo thổi hồn vào những sản phẩm thủ công từ mây, tre, và đan lát.

Làng Phú Vinh từ lâu đã nổi tiếng với nghề mây tre đan truyền thống, nhưng chính sự cống hiến và sáng tạo của những nghệ nhân như ông Nguyễn Văn Trung đã đưa cái tên làng nghề này vươn xa, trở thành niềm tự hào không chỉ của địa phương mà còn của cả nền thủ công mỹ nghệ Việt Nam.

Với hơn 40 năm gắn bó với nghề, ông Trung không chỉ là người lưu giữ tinh hoa truyền thống mà còn là một người thổi làn gió mới, biến những sản phẩm đan lát thông thường trở thành tác phẩm nghệ thuật đỉnh cao.

Ngay từ nhỏ, ông Nguyễn Văn Trung đã được tiếp xúc với nghề mây tre đan, nghề truyền thống của gia đình và làng quê. Dưới sự chỉ dẫn của cha ông và các nghệ nhân lão làng trong làng, ông dần dần thành thạo những kỹ thuật đan lát cơ bản.

Nhưng thay vì chỉ hài lòng với những sản phẩm đan lát thông dụng như rổ, rá, giỏ xách hay khay, ông Trung luôn ấp ủ trong mình một khát vọng đưa mây tre đan lên một tầm cao mới, mang tính nghệ thuật và giá trị văn hóa sâu sắc hơn.

Một trong những dấu ấn nổi bật trong sự nghiệp của ông Nguyễn Văn Trung là những tác phẩm nghệ thuật về Chủ tịch Hồ Chí Minh. Trong đó, bức chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh được đan hoàn toàn từ sợi mây tự nhiên là tác phẩm tiêu biểu nhất, thể hiện tài năng và tâm huyết của ông.

Từng đường nét trên khuôn mặt của Bác Hồ và nụ cười ấm áp đều được ông tái hiện một cách chân thực và tinh tế. Để hoàn thành bức chân dung này, ông phải lựa chọn kỹ lưỡng từng sợi mây, xử lý và đan xen sao cho màu sắc và độ bền đều đạt đến mức hoàn hảo.

Tác phẩm này không chỉ là một sản phẩm thủ công đơn thuần mà còn là một biểu tượng của lòng kính yêu vô hạn mà ông dành cho vị lãnh tụ kính yêu của dân tộc.

Ngoài những tác phẩm về Chủ tịch Hồ Chí Minh, nghệ nhân Nguyễn Văn Trung còn tạo ra nhiều sản phẩm đan lát mang giá trị nghệ thuật và kinh tế cao. Những bộ bình phong, tranh treo tường, giỏ xách, đồ trang trí nội thất được đan từ mây và tre không chỉ bền bỉ mà còn mang tính thẩm mỹ cao, đáp ứng nhu cầu của thị trường trong nước và quốc tế.

Đặc biệt, các sản phẩm của ông còn mang đậm dấu ấn văn hóa Việt với những họa tiết hoa sen, chim hạc, hay các hình ảnh gắn liền với làng quê Việt. Những sản phẩm này đã được xuất khẩu sang nhiều quốc gia, góp phần quảng bá văn hóa truyền thống Việt Nam ra thế giới.

Không dừng lại ở đó, ông Nguyễn Văn Trung còn nổi tiếng với những bộ tác phẩm mang tính sáng tạo độc đáo, được làm từ các vật liệu thiên nhiên như tre, trúc, mây. Một ví dụ tiêu biểu là bộ đèn lồng mây đan được thiết kế theo hình hoa sen, được nhiều khách sạn và khu nghỉ dưỡng cao cấp lựa chọn để trang trí. Các sản phẩm này không chỉ đẹp mắt mà còn thân thiện với môi trường, phù hợp với xu hướng sống xanh hiện nay.

Suốt quãng thời gian hành nghề, ông Nguyễn Văn Trung đã nhận được nhiều giải thưởng và danh hiệu cao quý. Ông từng đạt giải thưởng tại nhiều cuộc thi thủ công mỹ nghệ trong và ngoài nước, và đặc biệt, ông được phong tặng danh hiệu "Nghệ nhân ưu tú" một sự công nhận xứng đáng cho những cống hiến không ngừng nghỉ của ông đối với nghề truyền thống.

Bên cạnh việc sản xuất, ông Trung còn dành nhiều thời gian để truyền nghề cho thế hệ trẻ trong làng. Với ông, việc giữ gìn và phát triển nghề mây tre đan không chỉ là trách nhiệm mà còn là niềm tự hào, và duy trì ngọn lửa đam mê cho các thế hệ mai sau.

Không chỉ là một nghệ nhân, Nguyễn Văn Trung còn là một người kể chuyện qua những sợi mây và nan tre. Mỗi tác phẩm của ông đều chứa đựng một câu chuyện, một thông điệp về quê hương, đất nước, con người Việt Nam.

Từ những bức chân dung vĩ nhân, những sản phẩm mang dấu ấn văn hóa dân tộc cho đến những thiết kế hiện đại, ông đều đặt vào đó không chỉ tài năng mà cả trái tim mình. Với ông, mây tre không chỉ là vật liệu mà còn là cầu nối giữa truyền thống và hiện đại, giữa quá khứ và tương lai.

Ngày nay, khi nhắc đến làng nghề Phú Vinh, nhiều người không chỉ nhớ đến một làng nghề truyền thống với những sản phẩm mây tre đan đặc sắc, mà còn nhớ đến người nghệ nhân ưu tú Nguyễn Văn Trung, người đã biến những nan tre nhỏ bé thành những tác phẩm lớn lao, góp phần gìn giữ và nâng tầm di sản văn hóa Việt Nam.

Trong mỗi sợi mây, mỗi chiếc nan tre, dường như vẫn còn đó dấu ấn bàn tay khéo léo, tỉ mỉ và tâm huyết của người nghệ nhân là một minh chứng sống động cho tinh thần lao động sáng tạo và tình yêu nghề của ông.

Lập Nguyễn