Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu cần thực thi bản án đã có hiệu lực pháp luật

Tranh chấp đất, chồng chất quyết định

Theo hồ sơ vụ án, ông Nguyễn Văn Thanh (SN 1952, ngụ ấp 4, thị trấn Gành Hào, huyện Đông Hải, tỉnh Bạc Liêu) và bà Quách Thị Bảnh cùng địa phương có tranh chấp 62.800m² đất thuộc thửa 0029 tờ bản đồ số 02 theo GCNQSDĐ số M631066 do UBND huyện Giá Rai cũ (nay thuộc địa phận huyện Đông Hải) cấp cho ông Thanh ngày 07/11/1998.

Phần đất này ông Thanh và anh trai mình là ông Nguyễn Văn Bé nhận chuyển nhượng từ ông Lê Đăng Khoa từ năm 1986. Đến năm 1987, ông Bé làm giấy tay để lại tất cả phần đất trên cho ông Thanh. Khi ông Thanh chuyển công tác về Cà Mau phần đất đó cho ông Ráng (người cùng địa phương) mượn để canh tác.

Đến tháng 4/1988, ông Thanh phát hiện đất của mình bị Tập đoàn 13 và UBND xã Long Hải lấy cấp cho ông Nguyễn Văn Xệ và ông Nguyễn Văn Việt nên ông đã gửi đơn khiếu nại đòi lại đất và kể từ đó phát sinh tranh chấp xảy ra.

Sau khi nhận được đơn khiếu nại của ông Thanh, UBND xã Long Hải có văn bản thừa nhận thiếu sót vì đã lấy đất của ông Thanh cấp cho dân.

Đến năm 1997, Chủ tịch UBND huyện Giá Rai ra quyết định thu hồi đất sử dụng không hợp pháp do UBND xã Long Hải cấp vượt địa giới hành chính, trong đó có nội dung thu hồi 54.350m² đất của ông Võ Văn Ngân (chồng bà Bảnh) đang quản lý sử dụng và giao quyền sử dụng diện tích đất này cho ông Thanh.

Ngày 07/11/1998, UBND huyện Giá Rai cấp GCNQSDĐ số hiệu M631066 đối với phần đất có diện tích 62.800m² thuộc thửa 0029, tờ bản đồ số 02, đất tọa lạc tại khóm 4, thị trấn Gành Hào, huyện Giá Rai cho ông Thanh.

Sau đó, ông Võ Văn Ngân không đồng ý và khiếu nại. Ngày 13/3/2000, Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu ban hành Quyết định số 87/QĐ-UB với nội dung chia đôi phần đất tranh chấp cho ông Thanh và ông Ngân mỗi người quản lý phần diện tích là 27.175m².

Không đồng ý với quyết định nêu trên, ông Thanh khiếu nại. Ngày 12/12/2003, Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu ban hành Quyết định số 114/QĐ-CT với nội dung sửa Quyết định số 87/QĐ-UB ngày 13/3/2000 của Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu và buộc bà Bảnh, bà Thúy (là vợ, con ông Ngân) giao trả đất cho ông Thanh.

Đến năm 2007, Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu lại ban hành Quyết định số 35/QĐ-UBND công nhận quyền sử dụng đất chia ra làm 2 phần là phần tranh chấp có diện tích 54.350m² và phần đất không tranh chấp là 8.450m² nằm trong thửa mà ông Thanh đã kê khai sử dụng năm 1987. Bà Bảnh, bà Thúy đã không chấp hành theo quyết định giải quyết của Chủ tịch UBND tỉnh và không giao đất cho ông Thanh mà tiếp tục khiếu nại.

Ngày 04/10/2019, Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu ban hành Quyết định số 1873/QĐ-UBND với nội dung thu hồi, hủy bỏ các quyết định Chủ tịch UBND tỉnh đã ký trước đó trong đó có Quyết định số 35/QĐ-UBND ngày 01/02/2007.

Bản án phải được thực thi

Cho rằng Quyết định số 1873/QĐ-UBND của Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu, Quyết định số 1432/QĐ-UBND và Quyết định số 1433/QĐ- UBND của UBND huyện Đông Hải đã ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của mình nên ông Nguyễn Văn Thanh khởi kiện ra Tòa, yêu cầu huỷ các quyết định nêu trên.

Tại bản án sơ thẩm số 09/2022/HC-ST ngày 18/4/2022, TAND tỉnh Bạc Liêu đã bác toàn bộ yêu cầu khởi kiện của ông Nguyễn Văn Thanh.

Ông Nguyễn Văn Thanh cho rằng bản án sơ thẩm đã tuyên là không thoả đáng nên đã kháng cáo lên TAND cấp cao tại TP.HCM, yêu cầu cấp phúc thẩm chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện của mình.

Theo HĐXX cấp phúc thẩm, Quyết định số 1873/QĐ-UBND ngày 04/10/2019 của Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu, Quyết định số 1432/QĐ-UBND và Quyết định số 1433/QĐ-UBND cùng ngày 14/4/2020 của UBND huyện Đông Hải ban hành trong quá trình giải quyết tranh chấp đất đai là chưa phù hợp về căn cứ áp dụng pháp luật để ban hành quyết định và không thực hiện đầy đủ các trình tự, thủ tục …;

Bởi vì, theo Luật Đất đai năm 2003 quy định về thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai và Nghị định số 43/2014/NĐ-CP quy định về thủ tục giải quyết tranh chấp đất đai thuộc thẩm quyền của Chủ tịch UBND cấp huyện, cấp tỉnh thì Quyết định số 87/QĐ-UB được ban hành vào năm 2000, Quyết định số 114/QĐ-UB được ban hành năm 2003 và Quyết định số 35/QĐ-UB được ban hành năm 2007, nên trình tự, thủ tục giải quyết tranh chấp đất đai áp dụng theo Luật Đất đai tại thời điểm năm 2000 và năm 2003. Như vậy Quyết định số 1873 của Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu đã không áp dụng các quy định pháp luật tại các thời điểm nêu trên là chưa phù hợp về căn cứ áp dụng pháp luật để ban hành quyết định.

Trong khi Quyết định số 1873 của Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu chỉ căn cứ vào Tờ trình số 149/TTr-TTT ngày 23/9/2019 để thu hồi, hủy bỏ hết các quyết định giải quyết khiếu nại, tranh chấp đất đai mà Chủ tịch UBND tỉnh đã ban hành là chưa đúng với quy trình giải quyết khiếu nại và giải quyết tranh chấp đất đai theo quy định. Như vậy xem như vụ việc giải quyết khiếu nại và tranh chấp đất đai nêu trên vẫn chưa giải quyết dứt điểm theo luật định.

Ngoài ra, theo Luật Đất đai năm 2013 quy định việc thu hồi GCNQSDĐ đã cấp và Nghị định 43/2014/NĐ-CP quy định về thủ tục thu hồi GCNQSDĐ thì UBND huyện Đông Hải đã không thực hiện đầy đủ các trình tự, thủ tục như; xem xét nội dung liên quan đến việc thu hồi giấy chứng nhận, thông báo bằng văn bản cho cơ quan Thanh tra cùng cấp thẩm tra…

Trong khi Chương 6 Luật Đất đai năm 2013 quy định về “thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh, phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng…” thì không có quy định nào thu hồi đất khi đang giải quyết tranh chấp đất đai.

Đối chiếu với các trường hợp thu hồi đất nêu trên của UBND huyện Đông Hải HĐXX cấp phúc thẩm nhận thấy, việc thu hồi đất không có căn cứ vào quy định pháp luật cụ thể nào, mà chỉ căn cứ vào quyết định thu hồi các quyết định giải quyết khiếu nại, tranh chấp đất đai của Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu. Hiện nay quan hệ tranh chấp đất đai giữa các bên chưa được giải quyết.

Từ những phân tích nêu trên, HĐXX tuyên chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông Thanh, huỷ Quyết định số 1873/QĐ-UBND ngày 04/10/2019 của Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu, về việc thu hồi, huỷ bỏ các quyết định giải quyết tranh chấp đất đai và Quyết định số 1432/QĐ-UBND ngày 14/4/2020 của UBND huyện Đông Hải.

Trong quá trình thi hành theo bản án có hiệu lực, Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu cho rằng vụ việc kéo dài quá lâu, gặp nhiều khó khăn, phức tạp nên đã có báo cáo gửi Thanh tra Chính phủ xin ý kiến chỉ đạo thực hiện đối với vụ việc tranh chấp đất đai của ông Nguyễn Văn Thanh.

Theo nội dung báo cáo gửi Thanh tra Chính phủ, Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu cho rằng bản án số 692/2022/HC-PT ngày 29/08/2022 của TAND cấp cao tại TPHCM tuyên xử chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông Nguyễn Văn Thanh, điều này là trái ngược với kết luận của Thủ tướng Chính phủ năm 2019.

Do đó, Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu đề nghị Thanh tra Chính phủ quan tâm xem xét, xin ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ để giải quyết vụ việc của ông Nguyễn Văn Thanh dứt điểm.

Ngày 30/08/2024, Thanh tra Chính phủ có văn bản gửi Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu với nội dung: “Căn cứ Luật Tố tụng hành chính năm 2015 quy định bản án phúc thẩm có hiệu lực pháp luật kể từ ngày tuyên án và quy định bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật phải được thi hành và phải được cơ quan, tổ chức, cá nhân tôn trọng. Cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan phải nghiêm chỉnh chấp hành”.

Vì vậy, đề nghị Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu chấp hành nội dung Bản án phúc thẩm số 692/2022/HC-PT ngày 29/08/2022 có hiệu lực pháp luật của TAND cấp cao tại TP.HCM theo đúng quy định của pháp luật.

Thành Nhớ