Con dưới 18 tuổi có được hưởng di chúc phân chia quyền sử dụng đất?
Bạn đọc Trần Văn Tiến (Hà Nam) hỏi: Vợ chồng tôi ly hôn từ năm 2020, cả hai có một con gái hơn 10 tuổi. Khi ly hôn, chúng tôi không chia tài sản gồm quyền sử dụng đất và 1 căn nhà. Nay tôi muốn di chúc để lại quyền sử dụng đất cho con gái tôi ½ quyền sử dụng đất là tài sản chung của tôi và vợ cũ. Xin hỏi thủ tục di chúc thế nào? Con gái tôi có được nhận quyền sử dụng đất không?
Thạc sĩ, Luật sư Phạm Thị Bích Hảo, Công ty luật TNHH Đức An, Đoàn Luật sư TP Hà Nội trả lời:
Tài sản chung vợ chồng nếu không chia khi ly hôn thì sau khi ly hôn các bên có thể thoả thuận phân chia quyền sử dụng đất. Quyền sử dụng đất là tài sản chung vợ chồng có thể phân chia. Nếu bạn có mong muốn chia ½ quyền sử dụng đất để lại di chúc cho con gái dưới 18 tuổi thì bạn thực hiện để lại di chúc công chứng tại văn phòng công chứng.
Khoản 1, Điều 75 Bộ luật Dân sự quy định về Quyền có tài sản riêng của con nêu rõ: Con có quyền có tài sản riêng. Tài sản riêng của con bao gồm tài sản được thừa kế riêng, được tặng cho riêng, thu nhập do lao động của con, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng của con và thu nhập hợp pháp khác. Tài sản được hình thành từ tài sản riêng của con cũng là tài sản riêng của con.
Còn tại Điều 76 Bộ luật Dân sự quy định về Quản lý tài sản riêng của con cũng xác định rõ:
“2. Tài sản riêng của con dưới 15 tuổi, con mất năng lực hành vi dân sự do cha mẹ quản lý. Cha mẹ có thể ủy quyền cho người khác quản lý tài sản riêng của con. Tài sản riêng của con do cha mẹ hoặc người khác quản lý được giao lại cho con khi con từ đủ 15 tuổi trở lên, hoặc khi con khôi phục năng lực hành vi dân sự đầy đủ, trừ trường hợp cha mẹ và con có thỏa thuận khác.
3. Cha mẹ không quản lý tài sản riêng của con trong trường hợp con đang được người khác giám hộ theo quy định của Bộ luật dân sự; người tặng cho tài sản hoặc để lại tài sản thừa kế theo di chúc cho người con đã chỉ định người khác quản lý tài sản đó hoặc trường hợp khác theo quy định của pháp luật”.
Ngoài ra, khoản 1, Điều 77 Luật Hôn nhân gia đình 2014 quy định: Trường hợp cha mẹ hoặc người giám hộ quản lý tài sản riêng của con dưới 15 tuổi thì có quyền định đoạt tài sản đó vì lợi ích của con, nếu con từ đủ 09 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con.
Căn cứ theo các quy định nêu trên, bạn có quyền để lại di chúc ½ quyền sử dụng đất cho con gái của mình. Ngoài ra, cha mẹ không quản lý tài sản riêng của con nếu con đang được người khác giám hộ, hoặc để lại tài sản thừa kế theo di chúc cho người con đã chỉ định người khác quản lý tài sản đó. Việc để lại di chúc cho con chưa thành niên cần lưu ý chỉ định người quản lý tài sản vì lợi ích tốt nhất của con.