Vụ Hợp tác quốc tế TANDTC bám sát trọng tâm công tác đối ngoại của ngành Tòa án

Theo báo cáo tại Hội nghị cho biết, năm 2022, hoạt động đối ngoại và hợp tác quốc tế của hệ thống TAND nói chung và TANDTC nói riêng vẫn chịu ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 những tháng đầu năm. Tuy nhiên, được sự quan tâm, chỉ đạo thường xuyên, kịp thời của lãnh đạo TANDTC và sự nỗ lực phấn đấu của toàn thể công chức, Vụ HTQT đã hoàn thành tốt các nhiệm vụ của đơn vị.

Hoàn thành tốt nhiệm vụ trên các lĩnh vực công tác

Cụ thể, trong năm 2022, Vụ đã chuẩn bị và tổ chức cho 06 đoàn đại biểu cấp cao, 06 đoàn cấp Vụ đi thăm, làm việc với đối tác nước ngoài; phối hợp với các cơ quan đối tác tăng cường ứng dụng CNTT để trao đổi nhằm tham khảo kinh nghiệm quốc tế phục vụ cho việc nâng cao hoạt động xét xử, cải cách tư pháp... Trong đó, tổ chức các Đoàn công tác nước ngoài của đồng chí Chánh án TANDTC tham dự Hội nghị Tòa án các tỉnh biên giới ba nước Việt Nam, Campuchia và Lào tại Lào và tham dự Hội nghị Hội đồng Chánh án các nước ASEAN lần thứ 10 tại Malaysia; hội đàm với Chánh án TANDTC Lào và tham dự Diễn đàn pháp luật về kinh tế số do TANDTC Trung Quốc tổ chức bằng hình thức trực tuyến.

Cùng với đó, tham mưu cho lãnh đạo TANDTC trong công tác nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế về mô hình, tổ chức hoạt động của Tòa án như, nghiên cứu mô hình tổ chức và hoạt động của các tòa chuyên trách, tòa chuyên biệt, án lệ, pháp luật về phá sản, các phương thức giải quyết tranh chấp ngoài Tòa án, kỹ năng tranh tụng tại phiên tòa và xét xử trực tuyến.

Ngoài ra, Vụ còn tham mưu, hỗ trợ các TAND cấp cao, TAND tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương tiếp tục tổ chức thực hiện nhiệm vụ được giao về công tác tương trợ tư pháp trong 4 lĩnh vực: dân sự, hình sự, dẫn độ và chuyển giao người đang chấp hành hình phạt tù, trong đó đặc biệt chú trọng đến hoạt động tương trợ tư pháp về dân sự theo Kế hoạch triển khai thực hiện Công ước tống đạt ra nước ngoài giấy tờ tư pháp và ngoài tư pháp trong lĩnh vực dân sự hoặc thương mại, và Kế hoạch triển khai Công ước thu thập chứng cứ ở nước ngoài trong lĩnh vực dân sự hoặc thương mại.

Đối với các Đoàn vào, Vụ Hợp tác quốc tế đã tham mưu, chuẩn bị cho TANDTC đón tiếp nhiều đoàn khách quốc tế đến thăm và làm việc với mục đích tăng cường mối quan hệ hợp tác, trao đổi thông tin về tư pháp vị thành niên, thực tiễn xét xử các vụ án liên quan đến quyền sở hữu trí tuệ, tội phạm xuyên quốc gia và nhiều lĩnh vực quan trọng khác.

Vụ đã tích cực tham gia đóng góp ý kiến, đàm phán một số điều ước quốc tế song phương về tương trợ tư pháp trong lĩnh vực dân sự, hình sự, dẫn độ, chuyển giao người đang chấp hành hình phạt tù giữa Việt Nam với các nước: Lào, Belarus, Angola, Indonesia, Argentina, Các tiểu vương quốc Ả rập thống nhất (UAE), hoàn thiện hồ sơ đề nghị ký Hiệp định tương trợ tư pháp về dân sự giữa Việt Nam với Thái Lan theo quy định của Luật Điều ước quốc tế.

Đối với việc thực hiện các dự án hỗ trợ kỹ thuật quốc tế, Vụ đã điều phối, triển khai thực hiện hiệu quả, chủ động tìm kiếm các dự án hỗ trợ kỹ thuật của nước ngoài dành cho hệ thống TAND. Các hoạt động hỗ trợ kỹ thuật chủ yếu tập trung vào ba lĩnh vực chính là; ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động xét xử; hỗ trợ kỹ thuật xây dựng pháp luật và tổ chức hội thảo, tập huấn. Các dự án hỗ trợ kỹ thuật đã phát huy kết quả tốt, đóng góp tích cực vào việc nâng cao hoạt động xét xử.

Với những cố gắng nỗ lực của Vụ HTQT, năm 2022, Vụ và 03 phòng chức năng đạt danh hiệu “Tập thể lao động xuất sắc”; 100 % cán bộ công chức đạt danh hiệu Lao động tiên tiến, 03 đồng chí đạt danh hiệu chiến sỹ thi đua cơ sở, 03 đồng chí được tặng thưởng bằng khen và 08 đồng chí được tặng thưởng giấy khen của Chánh án TANDTC.

Bên cạnh những mặt tích cực đã đạt được, công tác năm 2022 của Vụ HTQT vẫn còn một số tồn tại, hạn chế cần khắc phục, cụ thể: Lực lượng phiên dịch, biên dịch còn thiếu, Vụ chưa có phiên dịch ngôn ngữ khác ngoài tiếng Anh. Năm 2022, Vụ HTQT phải dịch nhiều tài liệu nước ngoài bằng tiếng Trung, Nga, Pháp, Nhật nên phụ thuộc vào phiên dịch bên ngoài. Hay một số công chức của Vụ còn hạn chế về năng lực; khối lượng công việc nghiên cứu pháp luật quốc tế, tương trợ tư pháp ngày càng nhiều và đòi hỏi yêu cầu cao trong khi trình độ chuyên môn cán bộ của phòng Nghiên cứu pháp luật quốc tế chưa mạnh.

Bám sát trọng tâm công tác đối ngoại của TANDTC

Để hoàn thành tốt các nhiệm vụ chính trị của TANDTC, năm 2023, Vụ HTQC đề ra và tăng cường nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế về 07 lĩnh vực chính là: Cơ cấu tổ chức và hoạt động của Tòa án, trong đó chú trọng Tòa chuyên trách và Tòa chuyên biệt; xây dựng Tòa án điện tử, luật tố tụng điện tử và xét xử trực tuyến; chế định nhân dân tham gia xét xử; luật Tư pháp người chưa thành niên; tổ chức và hoạt động của Hội đồng tư pháp quốc gia; chế độ, chính sách đối với Thẩm phán, cán bộ Tòa án và phát triển án lệ; phối hợp chặt chẽ với Tòa án tối cao các nước ASEAN để thực hiện các nhiệm vụ đã được Hội đồng Chánh án các nước ASEAN đề ra;

Tham gia xây dựng và hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật về hợp tác quốc tế, pháp luật quốc tế và tương trợ tư pháp; tích cực tham gia các mạng lưới tư pháp trong khu vực và trên thế giới để tăng cường tham khảo kinh nghiệm, kiến thức chuyên môn; tích cực và chủ động tham gia các diễn đàn pháp lý quốc tế và khu vực; chủ động nghiên cứu và tham gia sâu hơn vào các hoạt động của các thể chế của Liên hợp quốc.

Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, đồng chí Phạm Quốc Hưng, Phó Chánh án TANDTC biểu dương và ghi nhận sự cố gắng và tích cực của Vụ HTQT đã đạt được trong năm qua. Đồng chí cho rằng các ý kiến đóng góp tại hội nghị vô cùng thẳng thắn và quan trọng, đồng thời chia sẻ với các khó khăn mà đơn vị đang gặp phải.

Theo Phó Chánh án TANDTC Phạm Quốc Hưng, tính chất công việc của Vụ rất nặng nề, trong năm 2022 tình hình dịch bệnh, biến động trên thế giới đã ảnh hưởng chung đến hoạt động đối ngoại của cả nước cũng như của hệ thống TAND, tuy nhiên dưới dự lãnh đạo Ban Cán sự đảng, lãnh đạo TANDTC, các hoạt động HTQT của TANDTC đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, đáng khích lệ, đơn vị đã thực hiện tốt nhiệm vụ giao. Cùng với đó, đơn vị tập trung nghiên cứu nhiều vấn đề thiết thực, quan trọng và đã tham mưu cho lãnh đạo TANDTC.

Phó Chánh án Phạm Quốc Hưng khẳng định một trong nội dung vô cùng quan trọng mà Vụ HTQT đạt được kết quả ấn tượng đó là trong thực hiện nhiệm vụ về công tác tương trợ tư pháp. Đồng chí cho rằng đơn vị cũng làm rất tốt việc triển khai các dự án hỗ trợ kỹ thuật với KOICA, JICA và các lớp tập huấn chuyên gia nhằm tăng cường năng lực xử lý các vụ việc của Thẩm phán, các công việc đột xuất được lãnh đạo TANDTC giao.

Trên cơ sở đã đạt được, Phó Chánh án Phạm Quốc Hưng cũng đề nghị đơn vị cần khắc phục các tồn tại, hạn chế trong năm công tác trước, đồng thời nhấn mạnh về phương hướng, nhiệm vụ trong năm công tác tới khi mà tình hình dịch bệnh cơ bản đã được kiểm soát, các hoạt động HTQT sẽ sôi động hơn rất nhiều. Phó Chánh án lưu ý, đơn vị cần chủ động và tích cực hơn nữa trong công tác tham mưu cho lãnh đạo TANDTC; tăng cường đoàn kết nội bộ, phát huy tinh thần trẻ trong ngoại giao; phối hợp nhịp nhàng với các đơn vị liên quan, tháo gỡ các vấn đề còn vướng mắc.

Thay mặt cán bộ Vụ Hợp tác quốc tế, đồng chí Vụ trưởng Trần Văn Thư đã tiếp thu sâu sắc ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo TANDTC, đồng thời khẳng định sẽ cùng tập thể cán bộ, công chức đoàn kết, nỗ lực phấn đấu hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ chính trị được giao trong năm 2023 và những năm tiếp theo.

Mai Đỉnh