Hàng loạt rạn san hô ở Côn Đảo bị tẩy trắng

Ngày 10/6, Ban Quản lý Vườn Quốc gia Côn Đảo (huyện Côn Đảo, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu) cho biết đã phối hợp Viện Hải dương học (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam) khảo sát thực tế hiện trạng san hô vùng biển Côn Đảo bị tẩy trắng diện rộng. Theo đó, khu vực phía Đông đảo Côn Sơn bị tẩy trắng nhiều hơn so với khu vực phía Tây.

Qua khảo sát chi tiết hiện trạng san hô bị tẩy trắng tại 8 trạm rạn quanh đảo Côn Sơn cho thấy, các trạm rạn phía Đông Nam đảo Côn Sơn có tỷ lệ san hô bị tẩy trắng cao hơn nhiều so với các trạm rạn phía Tây Bắc của đảo. Nhiệt độ nước biển ở độ sâu đến 20m duy trì ở mức 32 độ C.

Khu vực các trạm rạn phía Đông của đảo như Đầm Tre, Hòn Cau, Hòn Tài và Cực Gà, san hô bị tẩy trắng từ 80-100%. Ghi nhận khoảng 15-20% san hô mới chết. Toàn bộ các giống san hô phổ biến trên rạn đều bị tẩy trắng, san hô mềm bị tẩy trắng toàn bộ.

Đối với khu vực phía Tây của đảo Côn Sơn như Hòn Tre Lớn, Hòn Tre Nhỏ, Bãi Ông Cường và Bãi Ông Đụng, san hô bị tẩy trắng khoảng 60-70%, san hô mới chết chiếm khoảng 10%.

Trong các trạm phía Tây đảo, khu vực rạn san hô Bãi Ông Cường bị tác động bởi Sao biển gai và trầm tích lắng đọng trên rạn nhiều.

Theo các nhà khoa học, hiện tượng san hô tẩy trắng tại Côn Đảo là do sự gia tăng nhiệt độ nước biển trên 30 độ C. Đây là tai biến thiên nhiên đã được Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia Mỹ (NOAA) dự báo xảy ra trên quy mô toàn cầu trong khoảng thời gian từ tháng 4 đến tháng 10/2024.

Trong đó, khu vực biển miền Nam Việt Nam nói chung và vùng biển Côn Đảo nói riêng được dự báo diễn ra hiện tượng tẩy trắng từ ngày 10/5 đến hết ngày 20/6 (theo dự báo từ thời điểm tháng 4/2024).

Thạc sỹ Thái Minh Quang, Viện Hải dương học cho biết, việc đánh giá tình trạng san hô trước, trong và sau khi bị tẩy trắng vô cùng quan trọng đối với việc quản lý rạn san hô.

Thạc sỹ Quang đề xuất, Vườn Quốc gia Côn Đảo cần thu thập số liệu nhiệt độ và độ mặn nước biển từ tháng 4 đến tháng 6 ở các trạm quan trắc cũng như trạm đo khí tượng thủy văn quanh đảo, nhằm xác định việc san hô bị tẩy trắng do nhiệt độ nước biển tăng cao, khả năng bị ảnh hưởng của nước ngọt trong thời gian mùa mưa tại Côn Đảo. Căn cứ theo thời gian dự báo về mức độ tẩy trắng của NOAA, hiện tượng tẩy trắng sẽ giảm dần cấp độ kể từ sau ngày 09/6.

Việc đánh giá lại tại 8 trạm rạn nêu trên sau 1 tháng (từ sau 15/7/2024) là cần thiết, để đánh giá sự thay đổi độ phủ của san hô sống trên rạn và san hô mới chết. Từ đó tính toán tỷ lệ độ phủ san hô bị chết do ảnh hưởng của hiện tượng tẩy trắng, xem xét khả năng phục hồi của san hô trên rạn.

Ngoài ra, Vườn Quốc gia Côn Đảo cần xây dựng chương trình giám sát rạn san hô định kỳ hằng năm về độ phủ các hợp phần đáy, mật độ cá rạn, mật độ động vật đáy kích thước lớn, các mối tác động. Việc này cần được thực hiện như nhiệm vụ thường xuyên của đơn vị và thực hiện trong thời gian dài.