Bốn mươi chín năm đã trôi qua, nhưng giá trị to lớn về nghệ thuật quân sự Hồ Chí Minh trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước vẫn đang là vấn đề có tính thời sự.
“Kiên quyết không ngừng thế tiến công”
Hồ Chí Minh là lãnh tụ vĩ đại của giai cấp công nhân, của nhân dân lao động, đồng thời là nhà quân sự xuất sắc của dân tộc. Tư tưởng quân sự Hồ Chí Minh nói chung, về nghệ thuật quân sự nói riêng đã soi sáng sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước và bảo vệ Tổ quốc. Thắng lợi của cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975 đã khẳng định và làm sáng ngời thêm tư tưởng quân sự của Người.
Tư tưởng tiến công, “kiên quyết không ngừng thế tiến công” là nét đặc sắc trong nghệ thuật quân sự Hồ Chí Minh. Theo Người, chỉ có tiến công mới giành được thế chủ động, giành được thế chủ động mới phát triển được thế tiến công. Đồng thời Người cũng chỉ rõ, muốn tiến công phải chuẩn bị tốt về mọi mặt. “Chuẩn bị càng đầy đủ, thật đầy đủ, thì thời giờ tổng phản công càng mau chóng”.
Thắng lợi của cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975 đã khẳng định tính đúng đắn đường lối quân sự của Đảng chỉ đạo cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. Một trong những biểu hiện đúng đắn, sáng tạo đó là Đảng ta luôn nắm vững và quán triệt sâu sắc tư tưởng chiến lược tiến công, tích cực chủ động xây dựng, phát triển lực lượng rộng khắp trong cả nước, gắn bó chặt chẽ giữa hậu phương với tiền tuyến, giữa xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân với xây dựng lực lượng chính trị hùng hậu của quần chúng, giữa các binh đoàn chủ lực với lực lượng vũ trang địa phương.
Thực tế cho thấy, sự chuẩn bị chu đáo, đầy đủ về thực lực, nhất là sự ra đời của các quân đoàn chủ lực vào giai đoạn cuối của cuộc kháng chiến và được tung vào trận quyết chiến chiến lược, với tinh thần “Thần tốc, thần tốc hơn nữa”, “Dũng mãnh, dũng mãnh hơn nữa” đã thể hiện rõ nhận thức sâu sắc và vận dụng tài tình của Đảng ta về tư tưởng tiến công trong nghệ thuật quân sự Hồ Chí Minh vào thực tiễn sự nghiệp giải phóng dân tộc, làm nên thắng lợi của Đại thắng mùa Xuân 1975.
Đại thắng mùa Xuân năm 1975 là thắng lợi của nghệ thuật phát huy sức mạnh tổng hợp. Chủ tịch Hồ Chí Minh cho rằng, “Không dùng toàn lực của Nhân dân về đủ mọi mặt để ứng phó, không thể nào thắng lợi được”. Theo đó, toàn dân đánh giặc phải gắn với đánh giặc toàn diện; phát huy lực lượng toàn dân mới thực hiện được đánh giặc toàn diện, đánh giặc toàn diện cũng là nhằm huy động cao nhất lực lượng của toàn dân để giành thắng lợi.
Phát huy sức mạnh tổng hợp
Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, tư tưởng về phát huy sức mạnh tổng hợp đã được quân và dân ta phát triển đến đỉnh cao của nghệ thuật quân sự Hồ Chí Minh. Nổi bật là sáng tạo của quân và dân ta trong việc kết hợp chặt chẽ giữa các hình thức, lực lượng, quy mô tác chiến của ba thứ quân (bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương và dân quân, tự vệ), đánh địch bằng cả ba mũi giáp công (chính trị, quân sự và binh vận), trên cả ba vùng chiến lược (rừng núi, nông thôn đồng bằng và đô thị), và giữa đánh lớn, đánh vừa và đánh nhỏ... Đó cũng là thể hiện sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa đường lối chính trị đúng đắn với đường lối quân sự tài giỏi, giữa chiến lược cách mạng với phương pháp cách mạng sáng tạo của Đảng ta trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975.
Cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975 mà đỉnh cao là chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử là thể hiện sự vận dụng sáng tạo nghệ thuật quân sự Hồ Chí Minh về tạo lực, lập thế, tranh thời, dùng mưu và phát huy các nhân tố thiên thời, địa lợi, nhân hòa. Về lực, chúng ta đã huy động sức mạnh của toàn dân cả về mặt vật chất và tinh thần, xây dựng lực lượng vũ trang và lực lượng chính trị quần chúng, phát huy sức mạnh tổng hợp của dân tộc và của thời đại, sức mạnh của hậu phương và tiền tuyến, sức mạnh ở chiến trường và sức mạnh của địa phương tại chỗ.
Đại thắng mùa Xuân 1975 là thắng lợi của nghệ thuật “thắng từng bước” trong tư tưởng quân sự Hồ Chí Minh. Thắng từng bước phản ánh tính tất yếu của chiến tranh cách mạng đối với các dân tộc nhỏ yếu, chống lại chiến tranh xâm lược của các nước đế quốc có tiềm lực kinh tế, quân sự lớn mạnh, có đội quân xâm lược nhà nghề. Đồng thời, đó cũng là qui luật giành thắng lợi của Cách mạng việt Nam.
Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, Đảng ta đã sớm xác định rõ phương châm chỉ đạo cách mạng miền Nam phát triển theo hướng giành thắng lợi từng phần, tiến tới tổng công kích, tổng khởi nghĩa để giành thắng lợi hoàn toàn. Nghị quyết Trung ương 9 (12/1963), chỉ rõ: “Đánh lui địch từng bước, giành thắng lợi từng phần, tiến tới giành thắng lợi toàn bộ”. “Thắng từng bước”, nhưng đồng thời Đảng ta cũng đã nêu rõ, “phải biết thắng từng bước cho đúng… để tiến lên giành thắng lợi hoàn toàn”.
Thắng lợi của cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975 đã chứng minh cho đường lối quân sự tài tình của Đảng ta trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. Đồng thời chúng ta đã vận dụng một cách sáng tạo nghệ thuật khởi đầu và kết thúc chiến tranh đúng vào thời điểm có lợi nhất.
Đại thắng mùa Xuân 1975 và thắng lợi của tư tưởng quân sự Hồ Chí Minh đều là tất yếu và có giá trị trường tồn cùng dân tộc. Trong cuốn sách “Tổng hành dinh trong mùa Xuân toàn thắng”, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã viết: “Tư tưởng cách mạng và tư tưởng quân sự của Bác đã mang về thắng lợi trọn vẹn cho sự nghiệp giải phóng dân tộc”. Thắng lợi của cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975 mà đỉnh cao là chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử đã thực hiện được khát vọng cháy bỏng của Người “Thống nhất nước nhà là con đường sống của Nhân dân ta”.
Ngày nay, sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, đòi hỏi chúng ta cần phải tiếp tục nghiên cứu một cách sâu sắc tư tưởng Hồ Chí Minh nói chung, nghệ thuật quân sự nói riêng, trên cơ sở đó biết vận dụng hết sức linh hoạt, sáng tạo phù hợp với sự phát triển của tình hình mới, theo đúng nguyên tắc thống nhất giữa lý luận và thực tiễn. Đồng thời phải luôn tích cực, chủ động đấu tranh có hiệu quả chống lại các quan điểm sai trái, thù địch, xuyên tạc, bóp méo, phủ nhận giá trị lịch sử của dân tộc, lịch sử chiến tranh cách mạng Việt Nam và tư tưởng quân sự Hồ Chí Minh.