Chánh án TANDTC Lê Minh Trí đã có báo cáo về công tác của các tòa án tại kỳ họp thứ 8 của Quốc hội.
Xét xử nghiêm minh, đúng người, đúng tội, đúng pháp luật
Báo cáo nêu rõ: Quá trình giải quyết, xét xử các vụ án hình sự cho thấy số lượng các vụ án mà các tòa án thụ lý tiếp tục tăng với tính chất, mức độ phức tạp, quy mô, thủ đoạn phạm tội tinh vi. "Việc xét xử đảm bảo nghiêm minh, đúng người, đúng tội, đúng pháp luật; chưa phát hiện trường hợp nào kết án oan người vô tội", báo cáo nêu. Chất lượng tranh tụng tại phiên tòa tiếp tục được bảo đảm theo hướng thực chất, hiệu quả.
Tòa án các cấp đã trả 4.118 hồ sơ với 12.816 bị cáo yêu cầu VKS điều tra bổ sung đảm bảo có căn cứ, đúng pháp luật. Hình phạt áp dụng với các bị cáo tương xứng với tính chất, mức độ hành vi phạm tội. Các trường hợp cho bị cáo hưởng án treo được cân nhắc kỹ lưỡng. Kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ, bảo đảm đúng pháp luật, phát huy ý nghĩa nhân văn, tạo điều kiện cho người bị kết án được tự cải tạo ngoài xã hội dưới sự giám sát, giáo dục của các cơ quan, tổ chức có thẩm quyền.
Các tòa án đã xử phạt tù nhưng cho hưởng án treo với 28.035 bị cáo. Việc xem xét, quyết định áp dụng hình phạt khác không phải là hình phạt tù đảm bảo có căn cứ, đúng pháp luật.
Đã áp dụng biện pháp đặt tiền để bảo đảm với 8 bị can, bị cáo với tổng số tiền hơn 320 triệu đồng, ra quyết định trả lại 4 bị cáo với số tiền 120 triệu đồng tiền bảo đảm bị cáo đã đặt.
Tòa án các cấp đã tổ chức 16.663 phiên tòa rút kinh nghiệm trong lĩnh vực hình sự, qua đó giúp các thẩm phán tích lũy thêm nhiều kinh nghiệm, đề cao tinh thần trách nhiệm, nâng cao chất lượng tổ chức phiên tòa.
Không có vùng cấm, không có ngoại lệ
Về thụ lý, xét xử các vụ án kinh tế, tham nhũng, chức vụ, báo cáo của Chánh án TANDTC Lê Minh Trí nêu rõ tòa án các cấp tham gia phối hợp chặt chẽ ngay từ giai đoạn điều tra, hỗ trợ tích cực về hướng dẫn pháp luật, thu thập chứng cứ, tháo gỡ vướng mắc nghiệp vụ.
Từ đó để thực hiện tốt công tác xét xử, kịp thời thu hồi các tài sản bị chiếm đoạt, thất thoát, đảm bảo an ninh trật tự tại địa phương. Đã áp dụng hình phạt nghiêm khắc với người chủ mưu, cầm đầu, lợi dụng chức vụ chiếm đoạt tài sản lớn của Nhà nước.
Tòa án các cấp đã tuyên thu hồi tiền, tài sản đối với 201 vụ với 1.011 bị cáo trong các vụ án kinh tế, tham nhũng, chức vụ với số tiền và tài sản trên 16.297 tỉ đồng; có 152 vụ với 788 bị cáo đã khắc phục hậu quả nộp lại tài sản đã chiếm đoạt trên 638,5 tỉ đồng...
Với các vụ án thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực theo dõi, chỉ đạo, báo cáo nhấn mạnh được tòa án các cấp tổ chức xét xử nghiêm túc, đúng tiến độ, đúng pháp luật, không có vùng cấm, không có ngoại lệ.
Tòa án các cấp đã thụ lý theo thủ tục sơ thẩm 23 vụ án, đã xét xử 19 vụ án; thụ lý theo thủ tục phúc thẩm 19 vụ án, đã xét xử 9 vụ án và thụ lý theo thủ tục giám đốc thẩm 2 vụ án, đã xét xử 1 vụ án.
Các vụ án thuộc diện Ban Chỉ đạo phòng, chống tham nhũng, tiêu cực cấp tỉnh theo dõi, chỉ đạo được đẩy nhanh tiến độ, xử lý nghiêm minh, bảo đảm đúng tiến độ, yêu cầu.
Đã thụ lý 629 vụ án với 1.802 bị cáo; đã xét xử theo thủ tục sơ thẩm 459 vụ án với 1.176 bị cáo; xét xử theo thủ tục phúc thẩm 103 vụ án với 238 bị cáo; quyết định trả hồ sơ để điều tra bổ sung 31 vụ án với 127 bị cáo.
Các tòa án đã phối hợp tốt với liên ngành tố tụng ở trung ương chỉ đạo giải quyết những khó khăn, vướng mắc trong quá trình giải quyết các vụ án thuộc diện Ban Chỉ đạo theo dõi, chỉ đạo. Như vụ án Việt Á, Tân Hoàng Minh, vụ án chuyến bay giải cứu, vụ án xảy ra tại Tập đoàn FLC, vụ án xảy ra tại Ngân hàng SCB, Công ty cổ phần Tập đoàn Vạn Thịnh Phát...
Đã xử lý nghiêm nhiều vụ án với nhiều bị cáo gây ra thiệt hại đặc biệt lớn, gây bức xúc lớn trong xã hội, được đông đảo dư luận trong cán bộ, đảng viên, nhân dân đánh giá cao.