Thường Tín: Những dấu hiệu sai phạm tại xã Tiền Phong dưới góc nhìn luật sư

Như Báo Công lý đã đăng tải bài viết “Thường Tín (Hà Nội): Bất thường trong các gói thầu?” phản ánh về việc UBND xã Tiền Phong (huyện Thường Tín, Hà Nội) làm chủ đầu tư thực hiện đấu thầu và lựa chọn nhà thầu thành công hai gói thầu xây lắp, với tổng mức đầu tư gần 7 tỷ đồng. Thế nhưng, trong quá trình lựa chọn nhà thầu và thi công hai gói thầu, còn tồn tại một số sai phạm đến nay vẫn chưa được sáng tỏ.

Theo đó, ngày 10/4/2021, ông Đỗ Duy Sơn, Chủ tịch UBND xã Tiền Phong ký quyết định phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu gói thầu toàn bộ phần xây dựng công trình thuộc dự án xây dựng Nhà văn hóa đội 5. Giá gói trúng thầu tiết kiệm được hơn 6 triệu đồng. Đơn vị trúng thầu là liên danh Công ty CP Phát triển An Nhật Minh - Công ty TNHH Thương mại và Xây dựng Quang Minh.

Tiếp đó, Ngày 13/4/2021, Công ty Quang Minh tiếp tục được trúng gói thầu toàn bộ phần xây dựng công trình thuộc dự án xây dựng Nhà văn hóa đội 1 theo quyết định số 75/GĐ-UBND của UBND xã Tiền Phong. Theo đó, gói thầu cũng chỉ tiết kiệm hơn 6 triệu đồng so với giá gói thầu. Điều đáng nói đó là ở cả hai gói thầu, chủ đầu tư chỉ đăng tải báo cáo đánh giá hồ sơ dự thầu (HSDT) tóm tắt mà không đăng tải báo cáo đánh giá HSDT theo mẫu quy định tại Thông tư 05/2018 TT-BKHĐT.

Ngoài ra, nhà thầu còn có dấu hiệu gian lận HSDT trong việc kê khai nhân sự chủ chốt, khai khống kinh nghiệm năng lực của các nhân sự này. Tại công trình nhà Văn hóa đội 5, nhà thầu thi công đã dùng gạch không nung, trong khi tại hồ sơ mời thầu yêu cầu sử dụng gạch đất sét nung.

Đáng chú ý, báo cáo đánh giá HSDT của cả hai gói thầu trên đều do Công ty CP Tư vấn Phát triển Xây dựng Trường Xuân lập báo cáo. Tại báo cáo HSDT của gói thầu, toàn bộ phần xây dựng công trình thuộc dự án xây dựng Nhà văn hóa đội 5, kết quả đánh giá năng lực và kinh nghiệm của liên doanh nhà thầu đều không đạt. Kết quả đánh giá về kỹ thuật không đánh giá. Nhưng không biết vì lý do gì ông Đỗ Duy Sơn, Chủ tịch UBND xã Tiền Phong ký quyết định phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu?

Liên quan tới vấn đề này, trước đó trao đổi với PV, ông Đỗ Duy Sơn, Chủ tịch UBND xã Tiền Phong liên tục quanh co và đổ lỗi cho đơn vị thầu, đồng thời là đơn vị chấm thầu. Không những vậy, khi PV yêu cầu được tiếp cận những hồ sơ giấy tờ liên quan, ông Sơn cũng lấy lý do để từ chối cung cấp.

Dưới góc độ pháp lý về những bất thường trong các gói thầu tại xã Tiền Phong, Luật sư Hoàng Tùng - Văn phòng Luật sư Trung Hòa, Đoàn Luật sư TP. Hà Nội cho biết: Dự án xây dựng Nhà văn hóa đội 5 và Nhà văn hóa đội 1, xã Tiền Phong (huyện Thường Tín, Hà Nội) là hai dự án đầu tư sử dụng vốn Nhà nước, việc lựa chọn nhà thầu được thực hiện qua hệ thống mạng đấu thầu quốc gia. Theo Điều 15 Thông tư 04/2017/TT-BKHĐT ngày 15/11/2017 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư quy định chi tiết về việc lựa chọn nhà thầu được thực hiện qua hệ thống mạng đấu thầu quốc gia thì nhà thầu tự chịu trách nhiệm về thông tin kê khai trên hệ thống về năng lực và kinh nghiệm.

Việc đánh giá hồ sơ dự thầu qua mạng (E-HSDT) được thực hiện dựa trên thông tin nhà thầu kê khai trong E-HSDT mà không yêu cầu chứng minh. Trong đó, bao gồm thông tin liên quan nhân sự chủ chốt đã đề xuất trong hồ sơ dự thầu. Tuy nhiên, trong trường hợp phát hiện nhà thầu kê khai không trung thực thì nhà thầu sẽ bị coi là có hành vi gian lận quy định tại Khoản 4 Điều 89 Luật đấu thầu và sẽ bị cấm tham gia hoạt động đấu thầu từ 3 đến 5 năm theo quy định tại Khoản 1 Điều 122 Nghị định số 63/2014/NĐ-CP. Theo quy định này, chủ nhà thầu Quang Minh phải chịu trách nhiệm về mọi thông tin dự thầu đăng tải trong E-HSDT.

Về việc công khai kết quả lựa chọn nhà thầu, theo hướng dẫn tại Thông tư 04/2017/TT-BKHĐT ngày 15/11/2017 và Thông tư số 11/2019/TT-BKHĐT ngày 16/12/2019, Bộ Kế hoạch và Đầu tư quy định: Sau khi kết quả lựa chọn nhà thầu được phê duyệt, bên mời thầu phải đăng tải thông tin chi tiết về kết quả lựa chọn nhà thầu trên hệ thống. Thời gian đăng tải kết quả lựa chọn nhà đầu tư trên hệ thống trong vòng 7 ngày làm việc, kể từ ngày phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư. Bao gồm: Thông tin về gói thầu; Thông tin về nhà thầu trúng thầu; Báo cáo đánh giá hồ sơ dự thầu; hồ sơ đề xuất đối với đấu thầu qua mạng; Quyết định phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu. Và việc hoàn thiện ký kết hợp đồng được thực hiện trên cơ sở tuân thủ quy định của Luật đấu thầu, Nghị định số 63/2014/NĐ-CP và các quy định khác của pháp luật có liên quan.

Mặt khác, Công văn số 5186/BKHĐT-QLĐT ngày 11/08/2014 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư hướng dẫn thực hiện cung cấp, đăng tải thông tin về đấu thầu trong giai đoạn chuyển tiếp nêu rõ “Trường hợp nội dung thông tin do bên mời thầu tự đăng tải không hợp lệ thì thông tin đó sẽ không có giá trị và bị gỡ bỏ khỏi hệ thống mạng đấu thầu quốc gia”; “Thời gian có hiệu lực của nội dung thông tin hợp lệ được tính kể từ ngày đăng tải lại lên hệ thống mạng đấu thầu quốc gia.

Đối chiếu các quy định trên cho thấy, trước khi được ký kết hợp đồng với nhà thầu thì bên mời thầu bắt buộc phải hoàn thiện việc đăng tải thông tin kết quả lựa chọn nhà thầu lên hệ thống mạng đấu thầu quốc gia. Như vậy, đến tháng 6/2021 chủ đầu tư dự án xây dựng dự án là UBND xã Tiền phong mới hoàn thành việc đăng tải, đồng nghĩa với việc nội dung kết quả lựa chọn nhà đầu tư là Công ty Quang Minh mới được coi là thông tin hợp lệ. Do đó, bắt đầu từ thời điểm này, việc ký kết hợp đồng giữa UBND xã Tiền Phong với nhà thầu mới được thực hiện. Ngoài ra, trường hợp nhà thầu Quang Minh đồng thời trúng thầu liên tục hai dự án xây lắp do UBND xã Tiền Phong là chủ đầu tư thì “… bên mời thầu phải làm rõ khả năng thực hiện gói thầu của nhà thầu này về mặt năng lực tài chính trong quá trình thương thảo”.

Theo Khoản 1 Điều 5 Thông tư số 05/2018/TT-BKHĐT) trong dự án này, báo cáo đánh giá HSDT của cả hai gói thầu trên đều do Công ty CP Tư vấn Phát triển Xây dựng Trường Xuân lập báo cáo. Có thể thấy, Công ty CP Tư vấn Phát triển Xây dựng Trường Xuân đóng vai trò là nhà thầu tư vấn cho UBND xã Tiền Phong, việc làm rõ năng lực nhà đầu tư Công ty Quang Minh do đơn vị này thực hiện. Nhưng người quyết định cuối cùng và chịu mọi trách nhiệm vẫn là chủ đầu tư, là UBND xã Tiền Phong. Liên quan đến chi tiết hạng mục xây lắp, đây là nội dung phải được thống nhất tại giai đoạn thương thảo hợp đồng thuộc danh mục chi tiết về phạm vi công việc, biểu giá, tiến độ thực hiện. Vì thế, trong trường hợp này, nếu xác minh nhà thầu là Công ty Quang Minh sử dụng sai chủng loại vật liệu thì đây được coi là hành vi vi phạm Hợp đồng. Việc xử lý vi phạm cần căn cứ theo thỏa thuận Hợp đồng trong trường hợp không có điều khoản căn cứ các quy định pháp luật liên quan.

Báo Công lý sẽ tiếp tục thông tin.