ĐBQH tranh luận một số nội dung liên quan đến công tác của Tòa án
Tòa án với công dân - Ngày đăng : 18:31, 30/03/2021
“Không có công lý giá rẻ”
Phát biểu, Phó trưởng ban Dân nguyện Lưu Bình Nhưỡng (ĐBQH Bến Tre) chia sẻ với những khó khăn, áp lực của cơ quan tư pháp, khi trong nhiệm kỳ họ phải giải quyết hàng triệu vụ án và đặc biệt luôn “đứng trước ranh giới công lý, công bằng và các vấn đề tiêu cực”.
Đại biểu cũng đề cập đến sự độc lập của Tòa án, Thẩm phán và làm thế nào để đảm bảo được điều đó.
ĐB Lưu Bình Nhưỡng cũng đề cập đến việc tồn tại của các cuộc làm việc liên ngành giữa các cơ quan tố tụng (điều tra, truy tố, xét xử) và cho rằng, điều đó không đảm bảo tính độc lập tư pháp nên phải khắc phục.
Tiếp theo, đại biểu Nhưỡng đề cập đến vấn đề “chỉ tiêu trong hoạt động tư pháp”. Theo đại biểu, các cơ quan chỉ nên có kế hoạch làm việc, còn kế hoạch xét xử cần nghiên cứu lại. Có những phiên tòa ở một số số nước có thể kéo dài hàng năm.
Dẫn ra việc trước đây, có đồng chí lãnh đạo Ban chỉ đạo Cải cách tư pháp có nói với đại biểu rằng ‘công lý không bao giờ có giá rẻ…’. “Không có công lý giá rẻ nên phải mất rất nhiều thời gian, công sức, thậm chí xương máu mới có thể tìm ra được công lý”, ông Nhưỡng nói.
Vẫn theo đại biểu Nhưỡng, tỷ lệ oan sai có liên quan tới tỷ lệ quan trọng là liệu có hay không có tỷ lệ công lý. Công lý làm sao có tỷ lệ được. Công lý là công lý. Công lý là thứ gì đó vĩ đại, thiêng liêng, hoàn hảo, tròn trịa. Cho nên tôi đề nghị hết sức lưu ý vấn đề này. Đề nghị Quốc hội khóa 15 xem xét vấn đề này.
ĐB Lưu Bình Nhưỡng cho rằng, để nâng cao năng lực của cơ quan tư pháp và hoạt động tư pháp và hoạt động bổ trợ tư pháp, “chúng ta cần có sự quan tâm đặc biệt”.
Ông dẫn chứng, lương của một nghị sĩ Quốc hội và của Bộ trưởng của Australia là 65.000 đô/năm, lương của Thẩm phán cấp huyện là 75.000 đô và lương của Thẩm phán tối cao là 100.000 đô…
Cách tiếp cận chưa hợp lý
Bấm nút tranh luận, Uỷ viên Thường trực Uỷ ban Quốc phòng- An ninh Nguyễn Thanh Hồng (ĐBQH Bình Dương) cho rằng, ông tranh luận với ĐB Nhưỡng không có nghĩa là ông không bảo vệ công lý.
Theo ĐB Hồng, công lý là giá trị phổ quát và tất cả nền tư pháp các quốc gia trên thế giới đều hướng tới mục tiêu bảo vệ công lý, bảo vệ quyền con người, quyền công dân.
“Ở đây đại biểu nói công lý không có giá, có chỉ tiêu của Quốc hội về chống oan sai, tôi cho rằng cách tiếp cận chưa hợp lý. Vì thực tế không chỉ Việt Nam mà các nước đều có oan sai. Thời gian qua, vì có oan sai nên Phải đưa ra giải pháp, chỉ tiêu, mục tiêu để phấn đấu. Không phải đưa ra chỉ tiêu để thừa nhận nền tư pháp chúng ta có oan sai”, ông Hồng nói.
Đại biểu cũng cho rằng, việc ĐB Nhưỡng lấy thời gian xét xử vụ án để đánh giá giá trị công lý là không toàn diện, không chính xác.
Còn việc phối hợp liên ngành mà đại biểu Nhưỡng dẫn ra vụ việc đại biểu tham gia trực tiếp bào chữa trước đây chỉ là trường hợp cá biệt. Chúng ta có họp liên ngành là để thống nhất nhận thức pháp luật, đưa ra quan điểm để giải quyết, đảm bảo yêu cầu chính trị, yêu cầu pháp luật, thực tiễn trong việc xử lý vụ việc. Phối hợp ở đây không có nghĩa là làm giảm tính độc lập của xét xử. Việc này đúng với nguyên tắc các cơ quan nhà nước độc lập, phân công, phân quyền và có phối hợp, đại biểu Hồng cho biết.
Phát biểu tiếp theo, đại biểu Nguyễn Hữu Chính, Chánh án TAND TP.Hà Nội cho rằng, trong báo cáo nhiệm kỳ của TANDTC không có chỉ tiêu oan sai, chỉ nêu tỷ lệ án hủy, án phải sửa theo quy định của pháp luật. “Từ nhận thức như vậy, ĐB Nhưỡng phân tích vấn đề khác dẫn đến hiểu nhầm”.
Chánh án TAND TP. Hà Nội cũng không nhất trí với quan điểm của ĐB Nhưỡng về “họp liên ngành”. Theo ông, những vụ án phải họp liên ngành đều là những vụ án phức tạp, khó. Họp liên ngành để nếu không đủ tình tiết buộc tội thì phải điều chỉnh chứ không phải để bàn nhau thống nhất truy tố, xét xử.
Bấm nút tranh luận tiếp, ĐB Lưu Bình Nhưỡng khẳng định ông không nói họp liên ngành là xấu, có thể liên ngành là bàn bạc, thống nhất vấn đề tốt…
Nhưng trên thế giới sự độc lập của Thẩm phán được bảo đảm tuyệt đối. Vậy nên nguyên tắc độc lập xét xử cần được hiểu thấu đáo hơn.
Cuối cùng đại biểu Lưu Bình Nhưỡng đề nghị TANDTC, VKSNDTC và các cơ quan cần quan tâm và dành nhiều thời gian hơn cho công tác tư pháp; Cần tiếp tục tham mưu cho Đảng, nhà nước triển khai đầy đủ mục tiêu, nhiệm vụ cải cách tư pháp, hiện thực hóa tư tưởng chỉ đạo về nền tư pháp thật sự trong sạch, vững mạnh, khẳng định vị trí, đẳng cấp của tư pháp.