Định hướng đến năm ,cả nước có 1.704 cụm công nghiệp

Phân bố cụm công nghiệp ở các vùng như sau: Trung du miền núi Bắc Bộ (250 cụm, 8.274,6 ha), Đồng bằng sông Hồng (515 cụm, 16.120,6 ha), Duyên hải miền Trung (457 cụm, 12.663,8 ha), Tây Nguyên (77 cụm, 3.200,3 ha), Đông Nam Bộ (146 cụm, 6.478 ha), Tây Nam Bộ (259 cụm, 11.385,7 ha).

Đến hết năm 2020, cả nước có 968 cụm công nghiệp với tổng diện tích 30.912 ha đã được thành lập.

Trong đó, 450 cụm công nghiệp do doanh nghiệp làm chủ đầu tư xây dựng hạ tầng (chiếm 46,5%), các cụm công nghiệp còn lại do Trung tâm phát triển cụm công nghiệp, Ban Quản lý cụm công nghiệp cấp huyện, Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng cấp huyện, đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc Sở Công Thương và các đơn vị khác làm chủ đầu tư.

Các cụm công nghiệp do doanh nghiệp làm chủ đầu tư nhiều ở các vùng Đông Nam Bộ (chiếm 78,5% so với các cụm công nghiệp đã thành lập trong Vùng), Đồng bằng sông Cửu Long (chiếm 71,7%), Đồng bằng sông Hồng (chiếm 49,5%), Trung du miền núi Bắc Bộ (48,5%) và thấp ở vùng Duyên hải miền Trung (chiếm 25,8%), Tây Nguyên (17,1%).

Về đầu tư xây dựng hạ tầng: Đến nay, cả nước có 955 cụm công nghiệp với tổng diện tích 29.782 ha đã được phê duyệt quy hoạch chi tiết (QHCT); 644 cụm công nghiệp với tổng diện tích 20.222 ha đã được phê duyệt dự án đầu tư hạ tầng kỹ thuật với tổng mức vốn đầu tư trên 115.200 tỷ đồng. Sau khi được phê duyệt dự án đầu tư, các cụm công nghiệp này đã, đang được tiến hành đầu tư hạ tầng; đến nay tổng vốn đã đầu tư hạ tầng khoảng 35.000 tỷ đồng (chiếm khoảng 30% so với tổng mức đầu tư theo kế hoạch).

Về hoạt động sản xuất kinh doanh: Cả nước có 730 cụm công nghiệp với tổng diện tích 22.336 ha hoạt động, phân bố tại 57 tỉnh, thành phố (6 tỉnh/ thành phố chưa có cụm công nghiệp hoạt động gồm: Cao Bằng, Bắc Kạn, Lai Châu, Cần Thơ, Trà Vinh, Bạc Liêu), (có dự án thứ cấp đầu tư trong cụm công nghiệp), chiếm 74,5% so với các cụm công nghiệp đã thành lập; thu hút 13.468 dự án đầu tư sản xuất kinh doanh, tổng vốn đăng ký 316.428 tỷ đồng; tỷ lệ lấp đầy bình quân 63% (tính trên các cụm công nghiệp đã hoạt động); tạo việc làm cho trên 580.500 lao động; 141 cụm công nghiệp có công trình xử lý nước thải đi vào hoạt động (chiếm 19,3% số cụm hoạt động); các cụm công nghiệp còn lại chưa có hệ thống xử lý nước thải tập trung vận hành.

Trong số 730 cụm công nghiệp hoạt động nêu trên, có khoảng 450 cụm công nghiệp với tổng diện tích trên 18.000 ha (chiếm 62% các cụm công nghiệp đang hoạt động) được hình thành tự phát trước Quyết định 105/2009/QĐ-TTg ngày 19/8/2009 của Thủ tướng Chính phủ, do địa phương thành lập, quản lý theo chính sách, quy định riêng của từng địa phương, đa số không thu hút được doanh nghiệp làm chủ đầu tư, được UBND cấp tỉnh giao cho UBND cấp huyện, xã quản lý, được đầu tư nhỏ giọt từ ngân sách địa phương hạn hẹp nên tiến độ đầu tư hạ tầng rất chậm, phần lớn không có hệ thống xử lý nước thải chung đi vào hoạt động (chỉ có 32 cụm công nghiệp có hệ thống xử lý nước thải tập trung hoạt động).

Vì vậy, việc hoàn thiện đầu tư hạ tầng, thu hút đầu tư và quản lý đối với các cụm công nghiệp này gặp nhiều khó khăn.